Kho tàng truyện cổ tích Việt Nam
Lời dẫn và một tác giả bản chất truyện cổ tích Lai kế hoạch truyện cổ tích Truyện cổ việt nam qua các thời đại kho tàng truyện cổ tích nước ta Sự tích dưa đỏ Sự tích trầu, cau với vôi Sự tích trái sầu riêng biệt Sự tích cây máu dụ Sự tích chim hít cô Sự tích chim tu hụ Sự tích chim quốc Sự tích chim năm-trâu-sáu-cột và chim bắt-cô-trói-cột Sự tích chim gà gô Sự tích bé nhái Sự tích bé muỗi Sự tích bé khỉ Sự tích cá he Sự tích con sam Sự tích con dã tràng gốc tích bộ lông quạ và cỗ lông công gốc tích tiếng kêu của vạc, cộ, dủ dỉ, đa đa và loài chuột Gốc tích cái nốt bên dưới cổ con trâu Sự tích loại chân sau bé chó Sự tích chiếc chổi Sự tích ông đầu rau củ Sự tích ông bình vôi Sự tích cây nêu ngày Tết cội tích bánh chưng và bánh dày nơi bắt đầu tích ruộng thác đao xuất xắc là truyện Lệ Phụng hiểu Sự tích hồ gươm Sự tích hồ ba bể Sự tích đầm Nhất dạ và bãi tự nhiên và thoải mái Sự tích đầm mực Sự tích sông bên Bè giỏi là truyện Thủ Huồn lý do sông sơn Lịch với sông Thiên Phù thanh mảnh lại? Sự tích đá Vọng phu Sự tích đá Bà rầu Sự tích thành Lồi Sự tích núi ngũ hành Thạch Sùng còn thiếu mẻ kho hay là việc tích bé mối Bò phệ bò nhỏ xíu Nữ hành giành bạc tình Lẩy bẩy như Cao Biền dậy non Bụng làm cho dạ chịu hay là truyện thầy hít Đọc kho tàng truyện cổ tích vn tập II của Nguyễn Đổng bỏ ra Đồng chi phí Vạn kế hoạch Của thiên trả địa Nợ tình chưa trả mang lại ai, Khối tình mang xuống tuyền đài không tan Nợ như Chúa Chổm Hồn Trương Ba, domain authority hàng giết thịt Sinh nhỏ rồi mới sinh cha, sinh cháu giữ công ty rồi new sinh ông Con bà xã khôn rước thằng ck dại như cành hoa lài cấm bến bãi cứt trâu cứu giúp vật trang bị trả ơn cứu vớt nhân nhân trả ân oán Đứa nhỏ trời tiến công hay là truyện Tiếc con kê chôn người mẹ Giết chó khuyên răn chồng phụ huynh nuôi bé bể hồ lai láng, nhỏ nuôi phụ huynh kể tháng nhắc ngày chưa đỗ ông nghè đã bắt nạt hàng tổng Dì phải thằng bị tiêu diệt trôi, còn tôi cần đôi sấu sành chiếc kiến mày kiện củ khoai Vận khứ hoài đánh năng trí tử, thời lai bạch thủy khả thôi sinh Trinh phụ hai ck Kiện ngành nhiều To đầu nhưng mà dại, bé dại dái mà lại khôn Nhân tham tài nhi tử, điểu tham thực nhi vong dối trá như Cuội Của trời trời lại lấy đi, giương đôi mắt ếch làm đưa ra được trời nhị ông tướng Đá Rãi Lê Như Hổ con trai Lía bạn bè sinh năm tư anh tài to con đúc chuông hay là sự tích trâu vàng hồ tây Thạch sanh Đại vương vãi Hai tốt là truyện giết thịt thuồng luồng Ông Ồ Âm dương giao chiến Yết Kiêu Lý Ông Trọng hay là sự tích Thánh Chèm Bảy Giao, Chín Quỳ người ả đảo với giặc Minh Bợm lại gặp gỡ bợm hay bợm già mắc mồi nhử cò ke Quận Gió con mối làm chứng Bùi chũm Hổ Em bé nhỏ thông minh Trạng hiền đức Thần giữ lại của Kẻ trộm dạy dỗ học trò bé mụ Lường con sáo với phú trưởng giả nhỏ gà và nhỏ hổ bé thỏ và con hổ Mưu nhỏ thỏ Bợm già mắc bả hay là mưu trí đàn bà Gái ngoan dạy chồng Bà to đười ươi nhỏ chó, bé mèo và chàng trai nghèo khổ người họ Liêu cùng Diêm Vương kho tàng truyện cổ tích nước ta của Nguyễn Đổng đưa ra Cố Ghép Ông nam Cường cố Bu Quận He Hầu sinh sản Lê Lợi Lê Văn Khôi bố Vành Hai nàng công chúa nhà Trần vợ ba Cai Vàng người thợ mộc nam giới Hoa Người đầy tớ và người móc túi Ba đàn ông thiện nghệ nam giới ngốc được kiện Người đàn bà bị vu vạ Tra tấn hòn đá Nguyễn Khoa Đăng gai bấc đưa ra thủ phạm Phân xử tài tình Người lũ bà biến mất Tinh nhỏ chuột Hà Ô Lôi Miếng trầu kỳ diệu Tú Uyên Nợ duyên trong mộng trường đoản cú Đạo Hạnh hay là việc tích Thánh Láng đấng mày râu đốn củi và bé tinh tín đồ thợ đúc cùng anh học nghề Sự tích đình xóm Đa Hòa nhỏ chim khách hàng màu nhiệm Cây tre trăm đốt người lấy cóc Cây thuốc cải tử trả sinh hay là sự tích thằng Cuội cung trăng Lấy ông chồng dê bạn lấy ếch Sự tích động Từ Thức người học trò và cha con quỷ Hai cô gái và viên bướu bạn hóa dế Thánh Gióng Ai sở hữu hành tôi xuất xắc là lọ nước thần người dân nghèo cùng Ngọc hoàng kho tàng truyện cổ tích việt nam của Nguyễn Đổng bỏ ra Sự tích công chúa Liễu Hạnh người thợ săn với mụ chằng quan lại Triều tốt là mẫu áo tàng hình Miêu thần hay là việc tích chuột và mèo bé cóc liếm nước mưa Thầy cứu trò Hai nhỏ cò và nhỏ rùa cô bé lấy chồng hoàng tử fan dì ghẻ bất lương hay là việc tích nhỏ dế làm ơn hóa sợ Huyền Quang hủy hoại mãng xà ngay cạnh Hải Tam và Tứ Bính cùng Đinh Hà rầm hà rộc rạc Ông già họ Lê Tấm Cám Phạm Nhĩ bé ma phục thù Rắn báo oán thù Rạch đùi giấu ngọc người học trò và con hổ Sự tích đền rồng Cờn Quân tử ác nghiệt đại vương vãi Mũi nhiều năm Bốn cô bé muốn lấy ông xã hoàng tử Ông dài ông Cộc hay là sự việc tích thần sông Kỳ-cùng Sự tích tháp Báo ân vụ kiện tụng châu chấu Bà ong chúa anh chàng họ Đào Duyên nợ tái sinh Mỵ Châu - Trọng Thủy tốt là truyện nỏ thần cô gái con thần Nước mê nam nhi đánh cá quan liêu âm Thị Kính Sự tích bãi nt nam Bán tóc đãi bạn Trọng nghĩa khinh thường tài Ả Chức đại trượng phu Ngưu tư người các bạn Người cưới ma vk chàng Trương Sự tích khăn tang Ngậm ngải tìm kiếm trầm hay là sự việc tích núi mẫu mã tử mẫu vết đỏ bên trên má công nương đàn ông ngốc học tập khôn phiêu bạt của anh chàng ngốc hay la làm theo vợ dặn Thịt kê thuốc chồng Hòa thượng và bạn thợ giầy Hai bằng hữu và nhỏ chó đá chàng rể thong manh tạo nên công chúa nói được Rủ nhau đi tìm kiếm mật ong cô gái lừa thày sãi, thôn trưởng với ông quan thị xã Thầy lang bất đắc dĩ Giận tao mày sinh sống với ai hay là truyện phụng hoàng đất tử vong của bốn ông sư nhì bảy mười tía Về kho tàng truyện cổ tích việt nam Đặc điểm của truyện cổ tích vn / 1 Đặc điểm của truyện cổ tích vn / 2 Đặc điểm của truyện cổ tích nước ta / 3 Đặc điểm của truyện cổ tích việt nam / 4 test tìm nguồn gốc truyện cổ tích nước ta Lời sau sách Báo với tạp chí kho báu truyện cổ tích vn từ phương diện một công trình nghiên cứu và phân tích Nhà cổ tích học Nguyễn Đổng bỏ ra với bộ kho báu truyện cổ tích vn Một vài ký kết ức về anh tôi Bảng tra cứu vãn tên truyện kho tàng truyện cổ tích vnNgày xưa, có Tấm cùng Cám là hai bà mẹ cùng phụ vương khác mẹ. Hai mẹ suýt rà tuổi nhau. Tấm là con bà xã cả, Cám là con vợ lẽ. Bà bầu Tấm đã bị tiêu diệt từ hồi Tấm còn bé. Kế tiếp mấy năm thì phụ vương Tấm cũng chết. Tấm ở với mẹ kế là bà bầu của Cám. Cơ mà dì ghẻ của Tấm là tín đồ rất cay nghiệt. Mặt hàng ngày, Tấm đề nghị làm lụng luôn canh, hết chăn trâu, gánh nước, mang lại thái khoai, vớt bèo; tối lại còn xay lúa giã gạo cơ mà không hết việc. Trong những lúc đó thì Cám được bà bầu nuông chiều, được ăn uống trắng mang trơn, cả ngày quanh quẩn ở nhà không phải làm việc nặng.
Bạn đang xem: Tấm cám
Một hôm fan dì ghẻ đưa mang đến hai chị em mỗi cá nhân một cái giỏ bảo ra đồng bắt nhỏ tôm mẫu tép. Mụ ta hứa hẹn hẹn: - "Hễ đứa nào bắt được đầy giỏ thì thưởng cho một chiếc yếm đỏ!".
Ra đồng, Tấm dựa vào mò cua bắt ốc đang quen buộc phải chỉ 1 trong các buổi là được đầy giỏ vừa cá vừa tép. Còn Cám thì đủnh đỉnh dạo bước hết ruộng nọ quý phái ruộng kia, mãi đến chiều vẫn không được gì.
Thấy Tấm bắt được một giỏ đầy, Cám bảo chị:
- Chị Tấm ơi chị Tấm! Đầu chị lấm, chị hụp mang lại sâu, kẻo về dì mắng.
Tin là thật, Tấm bèn xuống ao lội ra chỗ sâu rửa mặt rửa. Cám thừa cơ hội trút hết tép của Tấm vào giỏ của mình rồi ba chân tứ cẳng về trước. Cơ hội Tấm cách lên chỉ từ giỏ không, bèn ngồi xuống bưng mặt khóc hu hu.
Bấy giờ Bụt đang ngồi bên trên tòa sen. Chợt nghe giờ đồng hồ khóc của Tấm liền hiện xuống hỏi:
- Con làm sao lại khóc?
Tấm nói sự tình đến Bụt nghe. Bụt bảo:
- Thôi nhỏ hãy nín đi! bé thử quan sát vào giỏ xem còn có gì nữa không?
Tấm nhìn vào giỏ rồi nói:
- chỉ với một bé cá bống.
- bé đem bé cá bống ấy về đơn vị thả xuống giếng nhưng mà nuôi. Từng bữa, đáng ăn uống ba bát thì con nạp năng lượng hai, còn một rước thả xuống đến bống. Những lần cho ăn, nhỏ nhớ gọi như vậy này:
Bống bống, bang bang
Lên ăn uống cơm vàng cơm bạc tình nhà ta,
Chớ nạp năng lượng cơm hẩm cháo hoa đơn vị người
không điện thoại tư vấn đúng như thế nó ko lên, con nhớ lấy!
Nói hoàn thành là Bụt biến chuyển mất. Tấm theo lời Bụt thả bống xuống giếng. Rồi trường đoản cú hôm ấy trở đi, cứ sau bữa ăn, Tấm đầy đủ để dành cơm đậy đưa ra mang lại bống. Các lần nghe lời Tấm gọi, bống lại ngoi lên khía cạnh nước đớp những hạt cơm của Tấm ném xuống. Tín đồ và cá ngày một quen nhau, với bống ngày một lớn lên trông thấy.
Thấy Tấm sau mỗi bữa ăn thường với cơm ra giếng, mụ mẹ kế sinh nghi, bèn bảo Cám đi rình. Cám nấp ở những vết bụi cây mặt bờ giếng nghe Tấm call bống, bèn nhẩm đến thuộc rồi về nói lại cho mẹ nghe.
Tối hôm ấy mụ mẹ ghẻ bảo Tấm sáng mai dậy sớm chăn trâu, với dặn:
- con ơi con! làng mạc đã bắt đầu cấm đồng rồi đấy. Mai bé đi chăn trâu, nên chăn đồng xa, chớ chăn đồng nhà, làng mạc bắt mất trâu.
Tấm vâng lời, sáng hôm sau đưa trâu đi nạp năng lượng thật xa. Ở nhà bà mẹ con bé Cám mang bát cơm ra giếng, cũng hotline bống lên nạp năng lượng y như Tấm gọi. Nghe lời gọi, bống ngoi lên mặt nước. Mẹ con Cám đã chực sẵn, bắt lấy bống đem về làm thịt.
Đến chiều Tấm dắt trâu về, sau khi ăn uống chấm dứt Tấm lại mang chén cơm để để dành ra giếng. Tấm gọi mãi nhưng chẳng thấy bống ngoi lên như hồ hết khi. Tấm hotline mãi, gọi mãi, sau cùng chỉ thấy một cục máu nổi lên khía cạnh nước. Biết có sự chẳng lành mang đến bống, Tấm òa lên khóc. Bụt lại hiện tại lên, hỏi:
- Con làm sao lại khóc?
Tấm đề cập sự tình cho Bụt nghe, Bụt bảo:
- bé bống của con fan ta đã nạp năng lượng thịt mất rồi. Thôi bé hãy nín đi. Rồi về nhặt đem xương nó, kiếm tứ cái lọ bỏ vào, lấy chôn xuống dưới bốn chân giường bé nằm.
Tấm về bên theo lời dặn của Bụt đi tìm xương bống, mà lại tìm mãi các xó vườn cửa góc sân mà lại không thấy đâu cả. Một nhỏ gà thấy thế, bảo Tấm:
- viên ta cục tác! cho ta cố gắng thóc, ta bới xương cho!
Tấm bốc nắm thóc ném cho gà. Gà chạy vào phòng bếp bới một thời điểm thì được xương ngay. Tấm bèn nhặt lấy cho vào lọ cùng đem chôn bên dưới chân chóng như lời Bụt dặn.
°
° °
Ít lâu sau, đơn vị vua mở hội luôn mấy đêm ngày. Già trẻ con trai gái các làng đông đảo nô nức đi xem. Trên các nẻo đường, áo xống mớ cha mớ bảy dập dìu tuôn về khiếp như nước chảy. Hai bà bầu con bé Cám cũng tìm sửa quần áo đẹp nhằm đi trẩy hội. Thấy Tấm vẫn muốn đi, mụ dì ghẻ nguýt dài. Tiếp đến mụ đem một đấu gạo trộn lẫn với một đấu thóc, bảo Tấm:
- bé hãy nhặt cho dứt chỗ gạo này rồi tất cả đi đâu hãy đi, đừng tất cả bỏ dở, về không có gì để thổi cơm trắng dì đánh đó.
Nói đoạn, hai mẹ con quần áo xúng xính lên đường, Tấm ngồi nhặt một dịp mà mới chỉ được một nhúm, suy nghĩ rằng ko biết khi nào mới nhặt xong, bi tráng bã, bèn khóc một mình. Giữa khi ấy Bụt hiện nay lên, hỏi:
- Con làm thế nào lại khóc?
Tấm chỉ vào dòng thúng, thưa:
- Dì con bắt buộc phải nhặt thóc tạo ra thóc, gạo ra gạo, rồi new được đi xem hội. Cơ hội nhặt chấm dứt thì hội đã tan rồi, còn điều gì nữa nhưng xem.
Bụt bảo:
- bé đừng khóc nữa. Con mang dòng thúng đưa ra giữa sân, nhằm ta sai một bầy chim sẻ xuống nhặt giúp.
- mà lại ngộ chim sẻ ăn uống mất thì lúc trở về con vẫn cứ bị đòn.
- bé cứ bảo chúng rứa này:
Rặt rặt (tức chim sẻ) xuống nhặt cho tao
Ăn mất phân tử nào thì tao đánh chết<1>
thì chúng sẽ không ăn của nhỏ đâu.
Tự nhiên sinh hoạt trên không tồn tại một bầy chim sẻ đáp xuống sảnh nhặt thóc ra một đằng, gạo ra một nẻo. Bọn chúng nó xăng xít ríu rít chỉ trong một lúc đã làm xong, không suy suyển một hạt. Tuy vậy khi chim sẻ đã cất cánh đi rồi, Tấm lại nức nở khóc. Bụt lại hỏi:
- Con làm sao còn khóc nữa?
- Con rách rưới rưới quá, fan ta cấm đoán con vào xem hội.
- con hãy đào những chiếc lọ xương bống sẽ chôn ngày trước lên thì sẽ có được đủ mọi thứ cho bé trẩy hội.
Tấm vâng lời, đi đào các lọ lên. Đào lọ thứ nhất lấy ra được một bộ áo mớ ba, một cái xống lụa, một cái yếm lụa điều và một chiếc khăn nhiễu. Đào lọ thiết bị hai mang được một đôi giày thêu, đi vừa như in. Lọ thứ tía đào lên thì thấy một con ngựa nhỏ bé tí, cơ mà vừa để con chiến mã xuống đất hốt nhiên chốc nó hí vang lên và trở thành ngựa thật. Đào cho lọ sau cuối thì lấy ra được một bộ yên cưng cửng xinh xắn.
Tấm mừng qua vội tắm cọ rồi thắng bộ vào, đoạn cưỡi lên con ngữa mà đi. Con ngữa phóng một chốc đã đi vào kinh đô. Cơ mà khi phóng sang 1 chỗ lội, Tấm đánh rơi một chiếc giầy xuống nước ko kịp nhặt. Lúc ngựa dừng lại ở đám hội, Tấm đem khăn gói chiếc giày còn lại rồi chen vào biển lớn người.
Giữa thời điểm ấn thì đoàn xa giá cũng vừa tiến mang đến chỗ lội. Hai nhỏ voi ngự đứng vị trí số 1 đoàn mang đến đây thoải mái và tự nhiên cắm ngà xuống khu đất kêu rống lên không chịu đựng đi. Vua không đúng quân quân nhân xuống nước thử tìm kiếm xem; bọn họ nhặt ngay lập tức được chiếc giầy thêu của Tấm tiến công rơi dịp nãy. Vua nhắm nhía chiếc giày không chán mắt, bụng bảo dạ: - "Chà, một chiếc giày thật xinh! tín đồ đi giầy này hẳn phải là trang giỏi sắc".
Lập tức vua hạ lệnh mang đến rao mời toàn bộ đám bầy bà đàn bà đi xe pháo hội đến ướm thử, hễ ai đi vừa chiếc giày thì vua đã lấy có tác dụng vợ. Đám hội lại càng náo sức nóng vì những bà, những vô chen nhau mang lại chỗ test giày. Cô nào cô ấy theo thứ tự kéo vào ngôi lầu giữa kho bãi cỏ rộng để ướm test một tý cầu may. Tuy vậy chả bao gồm một chân làm sao đi vừa cả. Chị em con bé Cám cũng trong các đó. Khi Cám và dì ghẻ bước thoát ra khỏi lầu thì gặp Tấm. Cám mách nhau mẹ:
- bà mẹ ơi, ai như chị Tấm cũng đi thử giầy đấy!
Mụ dì ghẻ của Tấm bĩu môi:
- nhỏ nỡm!
Chuông khánh còn chả ăn uống ai,
Nữa là mảnh chỉnh vứt ngoại trừ bờ tre.
Nhưng lúc Tấm đặt chân vào giầy thì vừa như in. Chị em mở khăn lấy dòng thứ hai đi vào. Hai chiếc giày giống nhau như đúc. Bầy lính hầu reo hò vui mừng. Lập tức vua không đúng đoàn thị phái nữ rước nữ vào cung. Tấm bước lên kiệu trước con mắt ngạc nhiên và hằn học tập của mẹ con bé Cám.
* * *
Tuy sống trong hoàng cung, Tấm vẫn luôn luôn nhớ ngày giỗ cha. Thanh nữ xin phép vua trở về quê hương để soạn cỗ cúng giúp dì. Bà mẹ con bé Cám thấy Tấm vui mắt thì ghen tuông ghét nhằm bụng. Nay thấy Tấm về, lòng ghét ghen lại bừng bừng bốc lên. Nghĩ ra được một mưu, mụ mẹ kế bảo Tấm:
- trước đây con thân quen trèo cau, con hãy trèo xé rước một buồng để bái bố.
Tấm vâng lời trèo lên cây cau. Lúc lên đến sát phòng thì ở dưới này mụ dì cụ dao đẵn gốc. Thấy cây rung chuyển, Tấm hỏi:
- Dì làm cái gi dưới cội thế?
- gốc cau lắm kiến, dì xua đuổi kiến mang lại nó ngoài lên đốt con.
Nhưng Tấm còn chưa kịp xé cau thì cây vẫn đổ, Tấm bửa lộn cổ xuống ao, chết. Mụ dì ghẻ nôn nả lột quần áo của Tấm cho con mình mặc vào rồi chuyển vào cung nói dối với vua rằng Tấm rủi ro bị rơi xuống ao chết đuối, nay đưa em vào để cố gắng chị. Vua nghe nói trong bụng ko vui nhưng vẫn ko nói gì cả.
Lại thì thầm Tấm chết trở thành chim quà anh. Chim bay một mạch về kinh cho vườn ngự. Thấy Cám đang ngồi giặt áo cho vua sinh hoạt giếng, vàng anh dừng lại trên một cành cây, bảo nó:
- Phơi áo ck tao phơi lao phơi sào, chớ phơi bờ rào, rách rưới áo ck tao.
Rồi chim quà anh bay thẳng vào cung đậu ở cửa ngõ sổ, hót lên cực kỳ vui tai. Vua đi đâu, chim cất cánh đến đó. Vua sẽ nhớ Tấm ko nguôi, thấy chim bịn rịn theo mình, vua bảo:
- Vàng hình ảnh vàng anh, tất cả phải vk anh, đâm vào tay áo.
Chim kim cương anh bay lại đậu vào tay vua, rồi rúc vào tay áo. Vua yêu dấu vàng anh quên cả ăn ngủ. Vua không đúng làm một chiếc lồng bởi vàng mang lại chim ở. Từ bỏ đó, hôm sớm vua chỉ mải mê với chim không tưởng đến Cám.
Cám gấp về đơn vị mách mẹ. Chị em nó bảo cứ bắt chim có tác dụng thịt ăn uống rồi kiếm điều giả dối vua. Quay lại cung vua, Cám nhân cơ hội vua đi vắng, bắt chim làm cho thịt ăn, rồi bỏ lông chim ở không tính vườn. Thấy mất tiến thưởng anh, vua hỏi, Cám đáp:
- Thiếp bao gồm mang thèm ăn uống thịt chim đề nghị trộm phép đại vương đã giết thịt ăn uống mất rồi.
Vua ko nói gì cả. Lông chim rubi anh chôn sinh sống vườn hóa ra nhị cây xoan đào. Lúc vua đi dạo vườn ngự, cành cây của chúng sà xuống bao bọc kín thành bóng tròn như hai dòng lọng. Vua thấy cây đẹp rợp bóng, sai bộ đội hầu mắc võng vào nhì cây rồi ở chơi hóng mát. Lúc vua đi ngoài thì cành lá lại vươn thẳng trở lại. Tự đó, không ngày nào là vua không ra nằm đợi mát ở nhị cây xoan đào.
Cám biết chuyện lại về mách nhau mẹ. Mẹ nó bảo cứ không nên thợ chặt cây có tác dụng khung cửi rồi tìm điều dối trá vua. Về cho cung, nhân một hôm gió bão, Cám không đúng thợ chặt nhị cây xoan đào lấy gỗ đóng góp khung cửi. Thấy cây bị chặt, vua hỏi thì Cám đáp:
- Cây bị đổ bởi vì bão, thiếp sai thợ chặt có tác dụng khung cửi nhằm dệt áo cho bệ hạ.
Nhưng khi khung cửi đóng xong, Cám ngồi dệt vào dệt lúc nào thì cũng nghe thấy tiếng size cửi rủa mình:
Cót ca cót két,
Lấy tranh ông chồng chị,
Chị khoét mắt ra.
Thấy vậy bé Cám sợ hãi vội về méc nhau mẹ. Mẹ nó bảo đốt quách khung cửi rồi mang tro đi đổ mang lại rõ xa và để được yên tâm. Về đến cung, Cám có tác dụng như lời người mẹ nói. Nó mang tro đang đốt cướp đi đổ sinh hoạt lề đường giải pháp xa hoàng cung. Đống tro mặt đường lại mọc lên một cây thị cao lớn, cành cây sum suê. Đến mùa gồm quả, cây thị chỉ đậu được gồm một quả, nhưng lại mùi thơm lan ngát mọi nơi. Một bà lão hàng nước ở bên cạnh đó một hôm đi qua dưới nơi bắt đầu ngửi thấy mùi thơm, ngửng đầu quan sát lên thấy quả thị trên cành cao, bèn giơ bị ra nói lẩm bẩm:
- Thị ơi thị, rụng vào bị bà, bà rước bà ngửi, chứ bà ko ăn.
Bà lão vừa xong xuôi lời thì trái thị rụng ngay lập tức xuống đúng vào bị. Bà lão yêu thương đem về nhà cất trong buồng, thỉnh thoảng lại vào nhìn nghía cùng ngửi mùi hương thơm.
Ngày làm sao bà lão cũng đi chợ vắng. Từ bỏ trong trái thị chui ra một cô gái thân hình bé nhỏ như ngón tay nhưng lại chỉ vào chớp đôi mắt đã trở thành Tấm. Tấm vừa cách ra đã cố kỉnh lấy thanh hao quét dọn cửa nhà sạch sẽ, rồi đi vo gạo thổi cơm, hái rau sinh sống vườn nấu nướng canh giúp bà sản phẩm nước. Đoạn Tấm lại thu hình bé nhỏ tuổi như cũ rồi đâm vào vỏ trái thị. Lần làm sao đi chợ về, bà lão cũng thấy đơn vị cửa ngăn nắp, cơm trắng ngon canh ngọt chuẩn bị thì lấy có tác dụng lạ.
Một hôm bà hàng nước giả vờ đi chợ, đến nửa đường lại lén trở về, rình ở bụi cây sau nhà. Trong những lúc đó, Tấm từ trái thị chui ra rồi cũng làm các việc như gần như lần. Bà lão rón rón rén lại quan sát vào những khe cửa. Khi thấy một cô gái xinh đẹp mắt thì bà mừng quá, bất thình lình xô lối ra vào ôm choàng đem Tấm, đoạn xé vụn vỏ thị. Từ đó Tấm sinh sống với bà mặt hàng nước, nhì người thương yêu nhau như hai chị em con. Từng ngày Tấm giúp bà lão những việc thổi cơm, đun nấu nước, gói bánh, têm trầu khiến cho bà ngồi phân phối hàng.
Một hôm vua đi chơi ra ngoài hoàng cung. Thấy bao gồm quán nước bên đường thật sạch sẽ bèn ké vào. Bà lão sở hữu trầu nước dơ lên vua. Thấy trầu têm cánh phượng, vua sực nhớ tới trầu vk mình têm cách đây không lâu cũng giống hệt như vậy, ngay tức khắc phán hỏi:
- Trầu này ai têm?
- Trầu này con gái già têm, bà lão đáp.
- con gái của bà đâu, hotline ra đây mang đến ta xem mặt.
Bà lão điện thoại tư vấn Tấm ra, Tấm vừa xuất hiện, vua nhận ra ngay vk mình ngày trước, gồm phần trẻ đẹp hơn xưa. Vua mừng quá, bảo bà sản phẩm nước đề cập lại sự tình, rồi truyền đến quân hầu đưa kiệu rước Tấm về cung.
Cám thấy Tấm trở về được vua yêu như xưa thì nó ko khỏi sợ hãi. Một hôm Cám hỏi chị:
- Chị Tấm ơi chị Tấm, chị làm ráng nào nhưng mà đẹp thế? Tấm ko đáp, chỉ hỏi lại:
- cũng muốn đẹp không để chị giúp!
Cám ưng ý ngay. Tấm không đúng quân hầu đào một chiếc hố sâu với đun một nồi nước sôi. Tấm bảo Cám xuống hố rồi sai quân hầu dội nước sôi vào hố. Cám chết, Tấm sai đem xác làm mắm bỏ vô chĩnh gửi mang lại mụ dì ghẻ, nói là tiến thưởng của đàn bà mụ nhờ cất hộ biếu. Bà bầu con Cám tưởng thật rước mắm ra ăn, bữa nào cũng nức nở khen ngon. Một con quạ chỗ nào bay đến đậu trên nóc công ty kêu rằng:
- Ngon ngỏn ngòn ngon! Mẹ ăn uống thịt con, gồm còn xin miếng?
Mẹ nhỏ Cám giận lắm, chửi mắng ầm ĩ rồi vác sào xua đuổi quạ. Nhưng đến ngày mắm gần hết, dòm vào chĩnh, mụ thấy đầu thọ của con thì lăn quay ra chết<2>.
KHẢO DỊ
Truyện trên vày người khu vực miền bắc kể, trong số đó có vài chi tiết mỗi vị trí một khác. Ví dụ câu nói của kim cương anh cùng với Cám lúc Cám giặt áo cho vua, người nghệ an có nơi kể là:
- Giặt áo ck tao, thì giặt cho sạch, nhược bởi không sạch, tao rạch mặt ra.
- Phơi áo ông chồng tao, thì phơi bởi sào, đừng phơi bờ rào, tao cào phương diện ra<3>.
Hay là câu của quạ:
- Ngon ngỏn ngòn ngon, ăn uống cả giết thịt con, thực ngon lắm phỏng<4>.
Riêng ở vùng Bắc-ninh, thì truyện Tấm Cám được ngợi ca như là lịch sử dân tộc Thái phi Ỷ Lan. Quyển Lý triều đệ tam hoàng săng tích đang chép truyện bà Ỷ Lan nối liền với nhân thứ Tấm (khác cùng với truyện trên, tại đây gọi trái lại Tấm là Cám và Cám là Tấm. Ỷ Lan thái phi là Cám) cùng tước bỏ đi nhiều chi tiết của truyện dân gian:
Ở xóm Thổ-lỗi (hay Siêu-loại) thị xã Gia Lâm tất cả ông Lê Công Thiết và vợ là Vũ Thị Tinh chuyên trồng dây nuôi tằm. Một đêm vợ nằm mộng mị thấy mình nuốt khía cạnh trăng, kế tiếp sinh một cô bé tên là Cám (hoặc Khiết Nương). Vk chết, chồng lấy vk kế là Chu Thị, sinh một gái không giống là Tấm. Chũm rồi, câu chuyện cũng diễn ra với đủ những tình máu bắt cá, nuôi bống và nhặt xương bống chôn chân giường đúng như truyện trên vừa kể, chỉ bao gồm khác ở vị trí Bụt lại là nhà sư Đại Liên, tu ở miếu Linh-nhân. Cùng điều khác vật dụng hai đáng để ý là xương bống chôn một trăm ngày đào lên được một đôi hài quý, nhưng lại khi Cám phơi song hài, thì một nhỏ quạ thần trông thấy, cắp rước một chiếc cất cánh đến đế đô rồi thả xuống sân điện. Vua bấy giờ đồng hồ là Lý Thánh Tông chưa tồn tại con, cho đây là điềm lành, bèn loan báo cho đàn bà phụ nữ khắp địa điểm đi ướm hài.
Từ trên đây truyện phạt triển trọn vẹn khác cùng với cổ tích nói trên. Vua đi ước tự nghỉ ngơi chùa, xa giá mang đến đâu mọi tín đồ đua nhau đi xem cho đấy. Chỉ gồm Cám vẫn siêng năng hái dâu. Một ông mặt hàng dầu thấy một đám mây bịt trên đầu Cám, bèn mách mang lại quan quân biết. Vua cho call Cám mang đến hỏi nguyên nhân không đi coi vua trẩy? Cám tâu là vì dì bắt đi hái dâu. Vua đến ướm chân vào hài thì vừa như in. Vua bèn lấy làm vợ, điện thoại tư vấn là Ỷ Lan.
Truyện còn nối vào trong 1 mẩu nữa, kể việc Nguyễn Bông đầu thai: Ỷ Lan làm bà xã vua lâu ngày vẫn chưa tồn tại con. Đại Điên gặp mặt Nguyễn Bông (là fan vua sai mang lại chùa) hỏi: "Có ước ao làm hoàng tử không?". Bông đáp: "Muốn". Đại Điên dặn Bông lẻn vào phòng tắm của hoàng hậu trong những khi hoàng hậu đã tắm (tình ngày tiết này như thể với cốt truyện của truyện tự Đao Hạnh số 120, tập III). Kết quả, bài toán làm của Bông bại lộ, Bông bị án chém. Buổi tối hôm ấy, Thánh Tông mộng thấy một tiên ông đưa đến cho một đứa con trai. Quả nhiên Ỷ Lan bao gồm mang đẻ ra một hoàng tử. Nhưng hậu phi họ Dương lại bắt trộm mất hoàng tử, nói dối là nhỏ do mình đẻ ra, với thay vào một trong những con mèo nói là con của Ỷ Lan (giống cùng với tình tiết của những truyện ở Khảo dị số 166, tập IV). Mập lên, hoàng tử nhận thấy mẹ đẻ của bản thân và làm thịt chết bà xã họ Dương thuộc bảy mươi kiểu mốt cung nữ<5>.
Ở Bắc Ninh còn có người nhắc xen vào đa số tình huyết khác. Ví dụ: 1 trong những bốn dòng lọ đào được bao gồm một chai nước suối thần, nhờ lọ nước, Cám tấm vào, domain authority dẻ trở bắt buộc trắng trẻo, người đẹp long lanh trần (giống với tình tiết trong truyện Ai mua hành tôi, số 135, tập III).
Hay là: bởi Đại Điên bày vẽ, Bông lẻn vào trước phòng tắm của hoàng hậu, bới cát nằm xuống tự vùi mình, khi hậu phi dội nước, cat trôi, Bông lộ nguyên hình (giống với diễn biến trong truyện Sự tích váy Nhất dạ và kho bãi Tự-nhiên số 28, tập I.
Hay là: lúc hoàng tử đăng vương (lúc đó bà xã họ Dương còn mạo nhấn là bé mình), một hôm thốt nhiên "nhật nguyệt mờ mịt phất phân", bèn đi tra cứu giúp lại các nhà ngục, nhờ đó nỗi oan của Ỷ Lan new được bày tỏ. Bà bầu con nhận biết nhau do tất cả dấu chữ vương bên dưới chân vua<6>.
Hay là: chiếc giầy của Cám (Tấm) bị thất lạc, chưa hẳn do quạ thần tha đi mà lại là do xum xê trong hội Chen (trước trên đây ở làng mạc La-miệt thuộc thị trấn Quế Võ, tất cả hội Chen, trong thời gian ngày hội trai gái tha hồ nước chen nhau (có khi xẻ cả xuống ao) v.v...<7>
Trước đây ở làng Nam-sơn, thị trấn Võ-giàng còn có đền thờ Bà Tấm, Bà Cám, quần chúng thường kiêng tên, gọi gạo tấm là đớn, cám là bổi (hàng năm tất cả rước xách).
Chúng tôi nhận định rằng những diễn biến nói trên là do người đời sau gán ghép vào truyện Tấm Cám, khiến cho nó có bóng hình một thần tích, chẳng khác gì một vài tình tiết nhưng nhân dân vùng Bắc-ninh ghép vào truyện Thánh Gióng (Khảo dị truyện số 134, tập III).
Ở nam bộ cũng có thể có lưu hành một truyện Tấm Cám bao hàm tình tiết gần giống với rất nhiều tình ngày tiết của truyện Lý triều đệ tam hoàng hậu sự tích vừa kể. Sau đây là nội dung truyện kể ở miền nam mà Jan-nô (G. Jeanneau), người sưu tầm sớm nhất đã ghi được nghỉ ngơi Mỹ Tho năm 1886:
Có hai vợ chồng sinh hai cô bé Tấm và Cám, là con sinh đôi. Tấm được phụ huynh chăm nom mến thương rất mực, còn Cám thì bị đối đãi như tôi đòi. Một hôm người cha cũng giao cho từng con một chiếc giỏ, bảo đi bắt cá, ai bắt được rất nhiều hơn thì được gọi bằng chị. Cám được nhiều hơn, nhưng mà Tấm bảo đưa giỏ cho chính mình giữ hộ để đi hái rau xanh thơm về kho cá. Cám quay trở lại thì bao nhiêu cá đã bị Tấm mang mất chỉ từ một bé bống mú. Cho nên Tấm được gia công chị. Cũng như truyện nói ở miền Bắc, Cám được thần hiện lên bày cho bí quyết nuôi cá bống mú, nhưng nuôi được ít lâu cá cũng trở thành Tấm tìm phương pháp bắt nạp năng lượng thịt. Thần tồn tại bày cách bỏ xương của cá vào hũ chôn xuống đất, sau sẽ được nhiều vật quý. Một con gà cũng mách đến Cám chỗ vùi xương bống. Sau bố tháng mười ngày, Cám đào lên quả được áo xống đẹp và một đôi giày. Một hôm Cám đem giày đi ra đồng bị ướt, phải đem phơi, thốt nhiên một bé quạ cắp mất một chiếc đem cho vào cung vua. Hoàng tử bắt được mang lại rao mời bầy bà phụ nữ mọi chỗ về thử, ai đi vừa sẽ lấy làm vợ. Tấm được phụ huynh cho ăn mặc đẹp trẩy kinh, còn Cám thì đề nghị ngồi nhặt một mớ đậu cùng vừng trộn lẫn. Thần cho bồ câu mang đến giúp (có bạn kể nhỏ quạ lần trước tha giầy đến bày đến Cám bí quyết sàng nhằm nhặt được nhanh). Kế tiếp Cám cho kinh test giày, và trở thành bà xã hoàng tử.
Một hôm, Cám nghe tin ba đau nặng trĩu bèn về thăm. Thiệt ra Cám bị lừa, bên dưới giường chỗ ba nằm có để nhiều tấm bánh đa nướng nhằm khi trở bản thân nghe giờ đồng hồ răng rắc. Cám tưởng cha gãy xương yêu đương lắm, khóc rưng rức. Rồi Cám tháo dỡ áo trèo cau theo lời bố. Cây cau bị Tấm chặt gãy, Cám lâm vào cảnh hố nước sôi chết. Nhờ xuất hiện mũi kiểu như Cám, Tấm mặc áo xống rồi vào cung mà không người nào biết, kể cả hoàng tử, tuy vậy hoàng tử ngày một nguội rét với Tấm. Cám hóa thành chim quanh quạch, và cũng như truyện kể ở miền Bắc, chim bay vào cung gặp gỡ Tấm vẫn giặt áo. Chim cũng nói câu: "Phơi áo ông chồng tao..." với sau đó cũng được hoàng tử mang lại nuôi làm việc lồng. Tấm cũng bắt chim ăn uống thịt cùng nói rằng mình có mang thèm nạp năng lượng thịt chim. Chỗ quăng quật lông chim mọc lên một măng tre, tiếp đến bị Tấm chặt làm cho thức ăn. Vỏ măng hóa thành một cây thị chỉ gồm mỗi một quả, những lần hoàng tử ở trong nhà thì cây cỏ xòa xuống thấp, dẫu vậy khi đi vắng vẻ thì cây vươn lên rất cao vút, vì vậy Tấm mong muốn hái thị ăn mà ko được. Sau đó thị lâm vào bị một bà lão nạp năng lượng mày. Tiên người vợ trong quả thị cũng nhiều lần hiển thị giúp bà lão, cuối cùng bà lão cũng rình bắt được, bèn xé nát vỏ thị.
Một hôm, Cám hóa phép có tác dụng cỗ bàn rất linh đình để dọn cúng ông chồng bà lão, dẫu vậy lại ép nài bà đi mời hoàng tử tới dự. Hoàng tử đòi phải gồm thảm trải từ cung đến nhà new chịu đi. Quả gồm thảm trải thật, lại sở hữu cả miếng trầu têm cực kỳ đẹp làm hoàng tử chú ý, hỏi thì bà lão giả dối là bản thân têm. Hoàng tử bảo bà thử têm cho mình xem. Cám hóa làm bé ruồi vẽ mang đến bà cách têm, tuy vậy khi hoàng tử xua ruồi thì bà lão lại ko têm được, đành phải thú thiệt là do đàn bà mình têm. Nhờ đó hoàng tử chạm chán lại vợ cũ.
Đoạn kết như là hẳn cùng với truyện trên: Tấm hỏi Cám làm thế nào lại đẹp. Cám nói nhờ té vào hố nước sôi. Tấm nhảy vào nước sôi cơ mà chết. Cám liền làm cho mắm gửi cho dì ghẻ, mẹ kế cũng khen ngon, rồi cũng đều có con quạ đến mách với bị đuổi. Khi nạp năng lượng gần hết, thấy đầu lâu phụ nữ mẹ Tấm trải ra chết<8>.
Đuy-mu-chiê (Dumoutier) gồm sưu tầm được một dị bản, cũng sinh sống Bắc-ninh, có lẽ xuất phân phát từ xuất phát thần tích, biện pháp kể và một vài tình tiết có khác với các dị phiên bản trên:
Vào cuối thời Hùng Vương tất cả một fan tên là Đào Chí Phẩm làm việc làng Lãm-sơn, huyện Quế-dương (Bắc Ninh), vk đẻ được một con gái là Tấm rồi mất. Đào Chí Phẩm lấy bà xã sau là Thị Cao đẻ được Cám. Khi ông chồng chết, Thị Cao ngược đãi con ghẻ. Những tình tiết bắt cá, nuôi bống, nạp năng lượng thịt bống, nhặt xương bống chôn dưới gầm giường, cùng đổ lẫn những giống hạt bắt nhặt (ở đó là các tương đương đỗ) v.v... Số đông đại khái giống với các truyện Tấm Cám đã kể. Khi Bụt mách cho Tấm đào gần như lọ dưới chân giường, Tấm đào được trong lọ một cô bé hầu, các lọ cơ là áo giầy và chiến mã (nhưng trong tương lai không thấy cô bé hầu lộ diện trong các tình huyết kế tiếp). Vì chiếc giày của Tấm tấn công rơi lúc đi coi hội, nhưng mà hoàng tử tìm kiếm được Tấm. Thấy người vợ đẹp, hoàng tử mong mỏi lấy làm vợ, Tấm bảo về hỏi người mẹ ghẻ. Hoàng tử phái quan cho hỏi, Thị Cao thuận gả nhưng mang lại ngày cưới lại bảo Tấm đi dạo xa, rồi lấy quần áo Tấm mặc mang đến Cám, gửi Cám vào cung. Tấm về thất vọng nhảy xuống giếng chết. Hồn Tấm trở thành chim xoàn anh cất cánh vào cung. Thấy Cám giặt áo cho hoàng tử, chim cũng dặn ko được phơi hàng rào "rách áo ông chồng tao". Nghe nói thế, hoàng tử biết bà bầu con Thị Cao lừa gạt, bèn hỏi chim: - "Có phải vợ anh đưa vào tay áo". Chim bay ngay vào tay áo.
Truyện không nói tới những hành vi tàn ác của Cám và mấy lần tái sinh của Tấm mà nhận định rằng Cám thấy chim, biết chính là chị nó thì sinh ra hối hận hận, bèn nhảy đầm xuống giếng chết.
Đuy-mu-chiê (Dumoutier) còn mang đến biết: bạn ta thờ thông thường cả nhị cô vào một đền sinh sống Lãm-sơn. Số đông lúc có hạn hán, dân làng cho đây cầu đảo thường nghiệm<9>.
Đồng bào Chăm-pa tất cả truyện Ca-dong và Ha-lớc.
Truyện này cùng với truyện Tấm Cám (do người miền nam kể) gần như là một.
Ngày xưa tất cả hai bên nọ bao gồm hai cô nàng Ca-dong và Ha-lớc. Ha-lớc là bé đẻ, còn cô tê là con nuôi. Nhưng lại hai cô cùng một lứa tuổi như nhau, không ai chịu nhường nhịn ai làm cho chị. Người mẹ liền trao cho mỗi cô một chiếc giỏ bảo đi bắt cá, ai nhiều hơn thế thì được làm chị. Ca-dong bắt được độ nửa giỏ thì mệt, bèn lên bờ ở ngủ. Ha-lớc bắt được ít, vượt dịp đem trộm bỏ vào giỏ của mình. Khi Ca-dong dậy, hỏi ai đem hết cá, Ha-lớc nói không biết. Biết là Ha-lớc rước trộm, Ca-dong khôn cùng buồn. Xuống ao lần nữa, cô chỉ bắt được cột bé cá gia-rốc.
Trở về, Ha-lớc được làm chị. Ca-dong không nói gì chỉ nuôi con cá gia-rốc làm cho em, vì nghĩ nó cũng biệt lập như mình. Ngày nào ăn uống cơm, cô cũng luôn nhớ đến giếng gọi: "Ơi cá! Lên mà dùng với chị!". Ha-lớc cũng mang lại rình và sau cùng bắt cá về làm thịt ăn.
Ca-dong mất cá, thút thít ngày đêm. Cô chiêm bao thấy cá kể lại việc bị bắt và bảo hãy rước xương bỏ vô gáo dừa mang chôn ở bổ tư đường, nơi hằng ngày cô mang đến dê qua lại. Ca-dong làm theo lời. Một hôm đi qua, cô thấy một đôi giày vàng. Cô chỉ nhặt được một chiếc, còn dòng kia bị quạ tha đi mất. Quạ bay đến cung thả rơi chiếc giầy trước khía cạnh vua. Vua xuống chiếu cho các chị em đến ướm thử, hứa sẽ lấy cô làm sao ướm test vừa làm cho vợ.
Trong khi Ha-lớc sửa soạn ra đi, thì Ca-dong được mẹ giao cho một cuộn chỉ rối, bắt gỡ. Lại rước một đấu vừng xáo trộn với một đấu ngô bắt nhặt kết thúc mới được đi. Ca-dong khóc. Thần chỉ ra sai hầu như giống chim, mối, kiến, trườn cạp, loại gián vàng, loại gián đỏ đến nhặt giúp. Xong, Ca-dong đem chiếc giầy gói vào khăn ra đi một mình. Trong khi các cô gái giàu có sang trọng "kẻ thì phương diện trăng rằm, tín đồ thì vú tròn như quả dưa" xum xuê ướm chân, thì Ca-dong nạp năng lượng mặc rách rưới chỉ đứng nấp phía bên ngoài cung điện. Mọi tín đồ ướm xong, không có ai vừa chân cả. Vua hỏi còn ai nữa không? bạn hầu cho biết chỉ còn Ca-dong đứng nấp bên ngoài. Vua cho call vào ướm demo thì vừa như in. Vua sai bạn hầu chuyển cô đi tắm với lấy có tác dụng vợ. Hỏi về gia đình, cô đáp là phụ huynh đẻ hầu hết chết, làm việc với bà bầu nuôi. Hỏi còn chiếc giầy nào nữa thì cô đưa dòng trong khăn ra. Vua biết đó là người có số làm cho hoàng hậu.
Ít lâu sau, mẹ Ha-lớc đến xin cho Ca-dong về nhà vài ngày kẻo "nhớ lắm". Ca-dong về ko được ăn, cũng ko được ngủ trên chiếu. Sáng dậy ha-lớc rủ Ca-dong đi trảy dừa. Ca-dong trèo cây thì Ha-lớc chặt gốc. Ca-dong đưa sang một cây khác, Ha-lớc lại chặt cây kia. Ca-dong rơi xuống hồ biến thành rùa xoàn ở bên dưới hồ.
Mẹ Ha-lớc đưa nhỏ đến cung nói là để núm cho Ca-dong đi đâu mất không kiếm thấy. Vua nhận, tuy thế tỏ ý ko vui. Một hôm vua đi săn mang đến hồ thoải mái và tự nhiên thấy người bi thương bã, bèn bảo giới hạn lại, cho người lặn xuống hồ, và khôn cùng mừng khi thấy tín đồ ấy bắt được một nhỏ rùa. Vua ôm lấy rùa mang về cung nuôi vào chậu vàng.
Một hôm vua đi chơi. Ha-lớc bắt rùa làm cho thịt, quẳng mai ở sau nhà. Từ chiếc mai mọc lên một măng tre. Thấy mất rùa, vua hỏi, Ha-lớc nói không biết. Vua hỏi thầy bói. Ha-lớc mới thú thật rằng mình gồm mang đề xuất thèm giết rùa. Vua không nói gì, chăm bỡm cho măng tre, nhưng mà rồi Ha-lớc lại chặt măng nấu ăn khi vua đi vắng. Vua về hỏi, Ha-lớc lại đổ cho rằng vì bao gồm mang buộc phải thèm ăn măng. Vua cũng ko nói gì. Vỏ măng kế tiếp lại hóa thành chim bếch (sáo) cho hót sinh hoạt cung. Vua bảo: "Có phải Ca-dong thì đậu vào tay áo". Chim đậu vào tay áo, vua gìn giữ nuôi. Ha-lớc lại bắt chim làm thịt ăn, quẳng lông xuống đường cái. Lông chim mọc thành cây pen (thị). Vua hỏi, Ha-lớc đáp: - "Chim cất cánh qua nồi canh đang sôi rơi vào, tôi vớt mang đến chó ăn". Vua cũng ko nói gì.
Cây pen chỉ có một quả. Trái chín cất cánh mùi thơm kì cục làm ai trải qua cũng thèm nhưng nhìn lên thì không thấy, trừ một bà già. Cũng giống như ở truyện Tấm Cám, bà già ước nó rơi xuống, và nó rơi ngay, bà mang đến rấm vào vại.
Từ đoạn này trong tương lai đều y hệt như truyện của ta, chia sẻ thêm một tình tiết là khi bà già mời vua tới ăn cỗ, vua ăn uống bánh thấy đồng nhất bánh Ca-dong làm cho ngày trước. Hỏi bà già thì bà nói vì có rất nhiều người làm cho giúp nên phân vân bánh của ai. Vua ăn uống trầu lại thấy giống hệt trầu của Ca-dong têm. Vua thở dài. Ca-dong trong buồng cũng thở dài. Nghe tiếng, vua chạy vào thì chạm chán vợ. Một diễn biến khác nữa là lúc Ca-dong bảo fan hầu chuyển mắm Ha-lớc về cho bà mẹ nó ăn uống có nhắn tin mời bà mẹ Ha-lớc mang đến chơi. Bà bầu Ha-lớc đến, thấy Ca-dong lại tưởng là Ha-lớc, nói rằng: - "Có cần con mời bà bầu đến đùa không?". Ca-dong đáp: "Không". Bà mẹ Ha-lớc mới biết là Ca-dong còn sống, thẹn trở về. Ăn ngay gần hết mắm thấy tất cả bàn tay (không yêu cầu đầu lâu), mụ phân biệt chiếc nhẫn của con gái mình mới biết là bé đã chết<10>.
Người Khmer gồm truyện con gái Can-tóc với nàng song Ang-cát khôn cùng gần với truyện của ta và của Cham-pa, chỉ khác không tồn tại đoạn cuối:
Một người đàn ông góa bà xã có một phụ nữ tên là Can-tóc (xinh), lại lấy vợ kế bao gồm con riêng rẽ là song Ang-cát (đầu mẩu củi). Ở đây cũng có tình máu người tía bảo hai bé bắt cá, ai được không ít hơn thì có tác dụng chị. Song Ang-cát chỉ bắt được một con cá quả bởi ngón tay nhưng bằng mẹo xách hộ, hắn tráo mang giỏ cá đầy của Can-tóc về trước nhằm giành làm chị. Thấy Can-tóc khóc, một pháp môn sư hiện ra bảo thả nhỏ cá quả xuống ao, mỗi ngày bỏ cơm cho ăn và gọi: "Quả đẹp quả xinh, lên ăn uống cơm lành, đến mau chóng lớn". Khi phát giác ra việc nuôi cá do đàn bà mách, fan dì ghẻ cất nồi cơm. Can-tóc cần ngậm cơm trắng ở mồm đem mang lại cá. Dì lại bắt ăn kết thúc phải há miệng. Can-tóc cất cơm vào tóc. Mụ lại cấm cấm đoán ra ao. Sau đó, mụ định bắt nhỏ cá, dẫu vậy không làm thế nào gọi được nó lên, bèn buông lỏng Can-tóc nhằm rình xem biện pháp cô điện thoại tư vấn cá. Dựa vào vậy mụ bắt đầu bắt được. Mất cá, Can-tóc khóc lóc, vị pháp môn sư lại hiện ra bảo nhặt xương vứt dưới gầm giường. Đặc biệt bao gồm tình tiết pháp môn sư hiện ra đợt tiếp nhữa bảo ở gầm giường bao gồm một đôi giày chỉ phải lấy một chiếc cất đi. Can-tóc làm theo. Cái kia bị tuy vậy Ang-cát nhặt nhưng phân vân làm gì, bèn vứt qua mặt hàng rào. Một bé quạ cất cánh qua cắp lấy bay đi, thả xuống sân đơn vị vua.
Thái tử theo tục lệ phải lấy bà xã mới được lên ngôi. Nhân nhặt được chiếc giầy đẹp, thái tử hứa ai đi vừa đã lấy có tác dụng vợ. Tuy vậy Ang-cát mang lại thử ko vừa. Nhận thấy đó là giầy của Can-tóc, hắn bảo mẹ không cho Can-tóc đi thử. Can-tóc bị dì giam lại, cơ mà lừa cơ hội mọi bạn ngủ say, cô trốn đi. Người bố cô về vào hùa với mẹ ghẻ hành hạ con. Cô bị bố đi tìm bắt về tấn công đòn. Không chịu đựng được, cô nhịn ăn. Người ba bèn rắc gạo đầy sân cỏ, bảo nhặt làm sao để cho đầy bình sẽ đến đi. Trong nhì ngày kiên trì nhặt gạo, sau cùng bố cô đề xuất cho đi. Khi ướm chân vào giầy thì vừa khít. Can-tóc mở gói lấy mẫu thứ nhị ra. Mau chóng thái tử rước vào cung có tác dụng vợ.
Nghe lời bà xã xúi giục, cha Can-tóc viết thư xin vua mang lại hoàng hậu trở lại thăm mình, rồi nhân cơ hội Can-tóc tắm, dội nước sôi vào bạn cô. Rồi ông bảo song Ang-cát khoác áo của Can-tóc vào cung, giả có tác dụng hoàng hậu. Vua biết tất cả sự lộn sòng, tuy vậy không nói gì. Từ đó vua trở nên bi thảm bã, thường đi dạo cho khuây khỏa.
Chỗ chôn Can-tóc mọc lên một cây chuối. Người tía chặt cây chuối tuy vậy lúc trở lại, ở trong phần gốc chuối vẫn mọc lên một cây tre. Sợ quá, hắn xẻ xuống sông, bị sấu nạp năng lượng thịt. Thấy tre có bóng mát, vua mang đến nghỉ. Tre rủ cành bít và quạt đến vua ngủ. Vua lưu luyến cây tre, ngày nào thì cũng đến đấy nghỉ. Can-tóc chỉ ra khẽ va vào người vua mấy lần. Với cũng mấy lần vua tỉnh giấc giấc. Sau cuối hai bà xã chồng gặp mặt nhau, cùng nhau cười vui về cung. Thấy thế song Ang-cát vứt chạy vào rừng. Từ bỏ đấy không có ai còn thấy người mẹ con hắn<11>.
Trước khi tìm hiểu một số dị phiên bản khác của truyện Tấm Cám, rất cần được thấy Tấm Cám là một trong những truyện cổ tích phổ cập nhất vậy giới. Mê-lê-tin-xki (Mélétinski) trong Nhân thứ trong truyện cổ tích kỳ diệu xuất bản ở Mat-xcơ-va năm 1958 đến biết, số lượng dị bạn dạng của truyện Tro phòng bếp (tên nhân vật bao gồm của một số loại truyện Tấm Cám ở châu Âu) trên quả đât đã lên tới mức năm trăm cùng còn hoàn toàn có thể nhiều hơn nữa. Tuy nhiên, theo bọn chúng tôi, truyện của ta tương tự như truyện của Cham-pa, v.v... Cũng là nhiều loại dị bạn dạng đặc biệt. Nếu như một truyện cổ tích rất có thể phân đoạn được thì truyện Tấm Cám của ta có thể chia làm ba đoạn, mỗi đoạn bao gồm một chủ đề với những hình mẫu như sau:
1. Xích míc giữa dì ghẻ với con ck tập trung quanh hình tượng chủ yếu là bé cá bống với đôi giày.
2. Phần đông cuộc tái sinh của Tấm chuyển phiên quanh hình tượng chủ yếu là bé chim rubi anh và quả thị.
3. Cuộc trả thù của Tấm với hình tượng lọ mắm làm bằng thịt nhỏ Cám, trong những số đó có mẫu đầu lâu bé Cám.
Những truyện của những dân tộc thường chỉ tất cả một hoặc hai đoạn rất có thể kết hợp hay không với một vài mẫu của truyện khác.
Trước hết, cũng nên kể đến một loạt dị bạn dạng mà trong các số đó sự biệt lập với truyện của ta là sống chỗ, trong đoạn đầu còn có thêm nhân vật bà mẹ cô Tấm. Bà cũng bị giết và hóa thành một bà tiên hay như là 1 con vật gì đó thỉnh thoảng lại hiện lên giúp Tấm thừa qua những khó khăn mà mụ dì ghẻ tạo ra cho nàng.
1. Truyện của đồng bào Tày Tua Gia Tua Nhi cũng có thể có đủ bố đoạn như truyện của ta. Ở đây chị em là nàng tiên.
Có nhị chị em, chị là Tua Gia đẹp với hiền, em là Tua Nhi đàn bà riêng của dì ghẻ, thì trái lại. Bà mẹ Tua Gia là vợ cả bị chồng giết bị tiêu diệt sau một chuyến đi bắt ếch (y bỏ ếch vào giỏ rách, ếch lọt ra phía bên ngoài hết, lại tưởng là vk tham ăn, ko để giành cho mình). địa điểm này giống như truyện thanh nữ Khao đàn bà Đăm (Khảo dị truyện số 12, tập I). Tua Gia từ đấy bị dì đối xử tệ, thường để điều nhằm hành hạ, như bảo đi múc nước bởi ống bương thủng (nhưng nhờ vào quạ bảo giúp phải không việc gì), xuất xắc bảo bưng nồi cháo nóng (bỏng tay làm cho đổ không còn thức ăn). Từ đấy sau này không được ăn uống no. Mà lại nhờ một cô gái tiên kín hiện ra bảo những con vật có thức ăn uống đến cho. Tua Gia ăn, nên cô bé vẫn không bé ốm. Một hôm nàng gặp hoàng tử trong những khi đi chăn vịt, phía 2 bên yêu nhau, cùng nhau hát lượn và khuyến mãi ngay trầu. Dịp về thì dì thấy đỏ môi, hỏi thì đáp là "vì ăn uống cứt vịt". Dì bảo Tua Nhi giành lấy các bước chăn vịt để được như Tua Gia, dẫu vậy Tua Nhi chẳng thấy môi đỏ tý nào. Vị trí này giống như với truyện Côi, cô bé mồ côi (Khảo dị truyện số 12, tập I). Một hôm Tua Gia chăn vịt gặp một bà thay nhờ nhổ tóc bạc. Thấy đầu cụ gồm sẹo, hỏi bắt đầu biết kia là bà mẹ mình. Mẹ đưa con về thủy phủ, mang lại con tiêu hóa và mang lại một nhỏ gà về nuôi. Cũng như hình tượng cá bống, con kê nuôi lớn, dì sai chị em đi đem củi rừng xa, trong nhà bắt làm thịt ăn, quẳng xương ra bờ ao. Ra sông ngồi khóc, phụ nữ lại chạm mặt mẹ, bà bầu trao cho một chiếc hộp nhỏ, bảo quăng quật xương vào rồi chôn bên dưới chân giường. Bảy ngày tiếp theo cô đào lên thì thấy có giầy áo đẹp. Tua Nhi hỏi vị sao cơ mà có, thì nữ giới đáp: - "Đem áo xống cho trâu ăn, rồi thò tay vào hậu môn trâu sẽ lôi ra được đồ gia dụng đẹp". Tua Nhi tuân theo nhưng chẳng được gì, lại mất hết áo xống, trần như con con chạy về.
Hoàng tử lưu giữ Tua Gia, bèn mang lại mở hội "bắt cá" (bư-pia) buộc nam bạn nữ đều đề xuất tham dự. Bởi vì dì bắt Tua Gia đi muộn phải hoàng từ ko gặp. Lần đồ vật hai hoàng tử nhân hội chợ, lại sai bảo cho mọi bạn đi dự. Mụ lại trộn vừng vào gạo bắt Tua Gia nhặt xong mới cho đi. Tuy vậy có phụ nữ tiên sai sóc xuống giúp, nhưng phái nữ cũng cho muộn cần lại không gặp. Tua Gia về qua mong đánh rơi giày xuống suối. Hoàng tử nhặt được, cho người loan báo cho tất cả các cô gái đến ướm chân. Sau cùng chỉ gồm Tua Gia ướm vừa, tuy nhiên dì phái nữ không bằng lòng, bắt buộc phải thử thêm bằng phương pháp đặt cáng dưới mái nhà làm cho hai cô lăn từ bên trên nóc xuống, ai rơi vào tình thế cáng thì rước được hoàng tử. Tua Nhi thử trước, lăn bịch xuống đất. Tua Gia lăn đúng vào cáng, mụ dì đành để thiếu nữ lấy hoàng tử.
Sang đoạn sản phẩm hai và thứ cha thì tương tự với truyện của ta, nhưng cũng có tình máu khác: Một hôm cha ốm, dì nhắn Tua Gia về. Ở phía trên Tua Gia cũng trèo cây hái quả mang đến dì. Thấy cha chặt gốc, con gái van khóc, bố bảo cởi quần áo ném xuống thì thôi, cơ mà tuy bé đã ném xuống, bố vẫn cứ chặt. Cây đổ, Tua Gia chết. Tua Nhi đóng cỗ vào giả làm Tua Gia cho với hoàng tử, nói là mình nên trông nom ba nên hốc hác. Mặc dù con không nhận mẹ, cùng hoàng tử tỏ ý hững hờ, nhưng lại Tua Nhi cứ làm việc lại cùng với hoàng tử.
Tua Gia biến thành chim yểng cất cánh đến hỏi người chăn con ngữa xem hoàng tử tất cả còn nhớ vợ cũ nữa không. Thấy yểng, hoàng tử cũng hỏi: - "Yểng à, bao gồm phải Tua Gia, đâm vào tay áo", yểng bay đến, hoàng tử mang lại buồng. Yểng biến thành Tua Gia, nói lại mọi câu hỏi và dặn cứ để yên xem Tua Nhi làm phần nhiều gì. Trường đoản cú đấy đêm là Tua Gia, ngày là yểng. Khu vực này khác với truyện của ta. Một hôm Tua Nhi quan sát vào buồng thấy Tua Gia thì nổi ghen, bèn đợi dịp giết bị tiêu diệt yểng, vùi vào gốc tre. Từ bỏ đấy mỗi một khi hoàng tử đi qua thì cây tre khom người xuống vuốt ve, còn Tua Nhi trải qua thì nó cào xước phương diện mũi. Tua Nhi chặt tre làm cọc màn, cọc đưa vào tay các lần mắc màn. Lại ném vào lửa, cọc tỏa khói có tác dụng cay mắt. Một bà lão mang đến xin lửa, cầm cố cọc màn chạy về. Chỗ này như thể với cốt truyện trong bà xã chàng rắn (Khảo dị truyện số 128, tập III). Đưa về nhà cọc biến đổi mất, chỉ để lại hai quả trứng. Rồi cũng có hai cô nàng từ trứng chui ra dọn dẹp, lo cơm chờ cho bà lão những lần bà lão vắng vẻ nhà. Bà lão cũng trả tảng đi vắng, thiên nhiên nửa đường lộn về bắt gặp cả nhị cô. Đó là Tua Gia và thiếu nữ hầu. Tua Gia bảo bà mời hoàng tử tới ăn cơm. Hoàng tử bắt nên trải lụa có tác dụng đường đi. Tua Gia bảo bà trải lá chuối rồi hóa phép trở thành lụa. Hoàng tử đến ăn thấy món ăn uống giống đầy đủ thứ Tua Gia dọn đến mình những năm trước nhưng vẫn chưa gặp vợ. Nhờ tất cả con mèo tha cái đùi gà, đứa con đuổi theo chạy vào phòng thì nhận thấy mẹ nó. Nhị người chạm mặt lại nhau. Đoạn sau Tua Gia giả có tác dụng cô hàng bánh, bày đến Tua Nhi làm đỏm bằng cách nhảy vào nồi nước sôi. Và cũng giống như hình tượng của các truyện trên, Tua Gia cũng làm mắm Tua Nhi gởi về đến dì và bố. Một nhỏ quạ cất cánh đến hỏi "ăn thịt đàn bà có thơm không?". Mụ sinh nghi, tìm kiếm thấy đầu thọ con, mụ lộn ra chết. Người tía cũng đi long dong chết ngơi nghỉ xó rừng<12>.
Xem thêm: Quá trình tiêu hóa ở động vật nhai lại nguyên thủy nhất trên trái đất
Ở một truyện khác của Pháp, người mẹ cũng là bà tiên:
Một lãnh chúa góa vợ, tất cả một phụ nữ vì thao tác bên phòng bếp gọi là Tro Bếp. Vk kế của lãnh chúa gồm hai đứa con, thường nham hiểm với con chồng. Bà mẹ đỡ đầu của cô ý này dặn người vợ hễ chúng tất cả sai bảo gì thì làm bộ bắt chấy rồi lén quăng quật muối vào nhà bếp cho nổ xẹp bép, bọn chúng sẽ để yên. Quả nhiên, bọn chúng tưởng là chấy như sung đề nghị hét lên: - "Chớ có đến gần chúng tao". Một hôm bà bầu con mụ dì đi dự hội, Tro Bếp cũng muốn đi, dẫu vậy mụ vẫn đổ một túi đậu giữa bếp và bắt nhặt ko được sót một hạt. Đang nhặt thì chị em cô là tiên xuất hiện. Bà cần sử dụng đũa thần tạo cho những hạt đậu quay trở lại túi. Lại dùng đũa đụng vào fan cô, thoải mái và tự nhiên hóa thành một cô bé xinh đẹp, áo quần trang sức quý đắt tiền, giầy bằng thủy tinh. Bà dặn con buộc phải về trước lúc lễ tan. Cô nghe lời, cho nên khi bà bầu con mụ dì đi về thì cô đã thao tác làm việc dưới bếp như hay lệ. Bọn chúng khoe với cô là bao gồm một cô gái áo quần đẹp nhất lắm. Công ty nhật sau lại đi lễ, mụ dì lại đổ một túi tro khắp bên bắt cô hốt sạch, cơ mà bà tiên lại hốt hộ với ban cho phần nhiều thứ nhằm đi dự hội. Hoàng tử gặp, xua theo cô. Khi bước qua bậc thềm bên thờ, cô đánh rơi một cái giày, hoàng tử nhặt được, hỏi khắp nơi không người nào biết. Bèn sai tín đồ đi từng công ty ướm thử, hẹn ai vừa thì lấy có tác dụng vợ. Hai bà mẹ con mụ dì cũng thử, cô chị đi ko vừa, cô em cắt bớt gót, rứa nhét chân vào. Lúc chuyển cô này mang lại nhà thì hoàng tử nghe một nhỏ chim hót vun rõ sự thật và chỉ khu vực Tro nhà bếp ở. Mụ dì nói: - "Đừng có nghe bé chim chết tiệt!". Hoàng tử nghe chim hót lần trang bị hai bèn tìm về thì gặp gỡ Tro Bếp. Cô rút một chiếc giày kia ra đi vừa vặn. Trước khi hoàng tử rước cô, bà tiên mẹ cô lại xuất hiện, bà gõ loại đũa, cô tất cả áo đẹp rực rỡ<13>.
2. Ở truyện bé rùa của Miến-điện (Myanmar) thì bạn mẹ là 1 con rùa:
Vợ ck một tín đồ đánh cá tất cả một cô nàng đẹp thương hiệu là Bé. Một hôm hai vợ chồng đi đánh cá. Bắt được bé cá nhỏ, bà xã bảo khiến cho con ăn. Lại được con thứ hai, nhỏ thứ ba, bà xã cũng nói như vậy. ông chồng nổi giận đánh bà xã một mái chèo. Vk ngã xuống hải dương chết, tiếp đến hóa thành một bé rùa lớn. Ít thọ sau, bạn đánh cá lấy vk kế là 1 trong những phù thủy, mụ gồm cô đàn bà xấu xí. Thấy nhỏ bé đẹp, bà bầu con mụ ganh ghét ra sức hành hạ, dẫu vậy người cha không quan lại tâm. Một hôm bé ra bờ biển ngồi, thốt nhiên con rùa nổi lên nhìn cô nhưng khóc. Bé nhỏ đoán là mẹ, ôm chầm rước rùa. Từ kia chiều chiều bé xíu ra biển cả thì rùa lại nổi lên. Mụ mẹ ghẻ biết chuyện, bèn mang ốm, lấy bánh đa vứt dưới chiếu ở lên, nói là xương bị gãy, lại đút tiền mang lại thầy lang, bảo thầy cứ nói nạp năng lượng thịt rùa mới khỏi. Mụ bảo ông xã theo nhỏ bé ra bờ biển, dịp rùa nổi lên thì bắt giết mổ thịt. Nhỏ xíu không ăn thịt rùa dẫu vậy lại nhặt xương rùa đem chôn, khấn xin một cây có quả vàng quả bạc. Cây mọc lên như lời. Một hôm vua đi qua thấy cây lạ, hỏi của ai. Mụ dì ghẻ nói là của phụ nữ mình, dẫu vậy khi con gái trèo lên thì ko có gì hái được. Trơn giềng đến vua biết chính là cây của Bé. Nhỏ bé đến ngồi dưới gốc khấn: - "Nếu cây này của ta thì quả rụng vào lòng ta". Quả quà quả bạc liền rụng xuống. Vua bèn rước nhỏ nhắn về làm cho hoàng hậu. Mụ dì ghẻ viết thư xin lỗi bé bỏng và mời bé nhỏ về thăm nhà. Về cho nhà, nhỏ bé dặn bộ đội hầu tháng sau mang lại đón. Ở công ty được mấy ngày, một hôm mụ dì ghẻ vờ vịt đánh rơi thìa trong phòng bếp cho nhỏ xíu cúi xuống nhặt rồi hắt nước sôi vào đầu. Nhỏ xíu chết, biến thành bồ câu trắng bay đi. Khi lính đến đón hậu phi thì con gái dì giả có tác dụng Bé. Thấy bà xã mặt rỗ, vua hỏi, thì đáp liều là new bị dịch đậu mùa, hỏi trên sao hiện thời trán lại dô ra, đáp là vì đầu óc luôn luôn nghĩ cho vua, hỏi lý do mũi lại dài, đáp là vì nhớ vua, khóc nhiều, đề xuất vuốt mũi luôn. Vua lại bảo thử dệt áo mang đến vua xem. Đang khi lúng túng vì ngần ngừ dệt thì người tình câu trắng (tức là Bé) thương chồng, dùng mỏ dệt thành áo đẹp