Văn bản Sự sống và cái chết viết về đề tài gì? Từ việc liên hệ tới những văn bản khác cùng đề cập đề tài này mà bạn đã đọc, hãy cho biết góc độ tiếp cận vấn đề riêng của tác giả?


Tổng hợp đề thi học kì 2 lớp 10 tất cả các môn - Kết nối tri thức

Toán - Văn - Anh - Lí - Hóa - Sinh - Sử - Địa...

Bạn đang xem: Soạn bài sự sống và cái chết


Tóm tắt

Văn bản bàn luận về sự sống và cái chết của các sinh vật trên Trái Đất. Trên Trái Đất có hàng ngàn, hàng vạn loài sinh vật, chúng đa dạng và phong phú gồm các loài sinh vật và các vật vô sinh. Mọi vật đều xuất hiện từ rất lâu và chúng luôn phải đấu tranh để sinh tồn, các loài sinh vật phải đấu tranh sống để tránh sự tuyệt chủng còn các vật vô sinh là các hạt, ccs nguyên tử thì không cần phải đấu tranh sinh tồn. Mọi vật trên Trái Đất có lịch sử hình thành lâu đời, chúng sống ở cái ranh giới giữa sự sống và cái chết, luôn đấu tranh sinh tồn để bảo vệ bản thân.


Trước khi đọc


Video hướng dẫn giải


Khi quan sát những biểu hiện cụ thể của sự sống trên Trái Đất, điều gì đã khiến bạn suy nghĩ, băn khoăn hoặc tò mò?

Phương pháp giải:

Dựa vào những thứ bạn đã quan sát được về thiên nhiên, con người, các sinh vật sống trên Trái Đất để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Học sinh tự nêu những vấn đề mình thắc mắc khi quan sát những biểu hiện cụ thể của sự sống trên Trái Đất.

Gợi ý: có thể là những vấn đề liên quan đến sự xuất hiện của sự sống, sự hình thành các sinh vật trong tự nhiên,…


Trong khi đọc


Video hướng dẫn giải


Câu 1 (trang 75, SGK Ngữ văn 10, tập 2)

Đề bài: Dự đoán nội dung cụ thể sẽ được triển khai trong bài viết qua nhan đề và đoạn 1.

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ đoạn (1) trong văn bản Sự sống và cái chết.

- Dựa vào nhan đề và đoạn thứ nhất để nêu nội dung bài viết.

Lời giải chi tiết:

Nội dung cụ thể được triển khai trong bài viết là về sự sống trên Trái Đất, sự sống của các loài sinh vật trên Trái Đất.

Câu 2 (trang 75, SGK Ngữ văn 10, tập 2)

Đề bài: Việc tác giả tưởng tượng ra một chuyến “du hành” ngược thời gian có ý nghĩa gì?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ đoạn (2) trong văn bản Sự sống và cái chết.

- Tập trung vào những chi tiết về chuyến “du hành” ngược thời gian để nêu ý nghĩa của nó.

Lời giải chi tiết:

Ý nghĩa của chuyến “du hành” ngược thời gian là giúp người đọc hiểu rõ hơn về lịch sử hình thành sự sống, sự đa dạng của các loài sinh vật trên Trái Đất của hàng trăm triệu năm về trước.

Câu 3 (trang 76, SGK Ngữ văn 10, tập 2)

Đề bài: Chú ý các thuật ngữ chuyên ngành sinh học được sử dụng trong đoạn 3, 4 và tác dụng của chúng.

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ đoạn (3), (4) trong văn bản Sự sống và cái chết.

- Tìm hiểu các thuật ngữ chuyên ngành sinh học được sử dụng trong đoạn (3), (4) để nêu tác dụng của chúng.

Lời giải chi tiết:

- Các thuật ngữ chuyên ngành sinh học được sử dụng trong đoạn (3), (4) là “bọ ba thùy”, “cuối kỉ Péc-mi”, “tuyệt chủng”, “ổ sinh thái”, “các loài tiến hóa”,…

- Tác dụng của các thuật ngữ chuyên ngành sinh học nhằm giúp cho bài viết có dẫn chứng thuyết phục hơn, cụ thể hơn và người đọc có thể thấy được sự rõ hơn nội dung vấn đề.

Câu 4 (trang 76, SGK Ngữ văn 10, tập 2)

Đề bài: Sự khác nhau giữa các vật vô sinh và các sinh vật là gì?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ đoạn (4) của văn bản Sự sống và cái chết.

- Chú ý vào chi tiết viết về vật vô sinh để lý giải sự khác nhau giữa vật vô sinh và sinh vật.

Lời giải chi tiết:

Sự khác nhau giữa các vật vô sinh và các sinh vật là:

- Các sinh vật có sự sống, chúng phải đấu tranh để sinh tồn, để không bị đào thải, bị chết hay dẫn đến việc bị tuyệt chủng.

- Các vật vô sinh là vật không có sự sống, là các hạt, các nguyên tử; chúng không cần phải đấu tranh để sinh tồn.


Câu 1 (trang 77, SGK Ngữ văn 10, tập 2)

Đề bài: Văn bản Sự sống và cái chết viết về đề tài gì? Từ việc liên hệ tới những văn bản khác cùng đề cập đề tài này mà bạn đã đọc, hãy cho biết góc độ tiếp cận vấn đề riêng của tác giả?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ văn bản Sự sống và cái chết.

- Dựa vào nội dung văn bản để chỉ ra đề tài của văn bản.

- Từ việc liên hệ tới những văn bản khác đã học mà có cùng đề tài để chỉ ra góc độ tiếp cận vấn đề riêng của tác giả.

Lời giải chi tiết:

- Đề tài của văn bản là viết về sự sống và cái chết của các loài sinh vật trên Trái Đất, lịch sử hình thành và sự đa dạng của các loài sinh vật.

- Góc độ tiếp cận vấn đề riêng của tác giả là tiếp cận từ nguồn gốc, sự hình thành của tự nhiên, từ việc khám phá vẻ đẹp đa dạng của sự sống, của các loài sinh vật trên Trái Đất.

Câu 2 (trang 77, SGK Ngữ văn 10, tập 2)

Đề bài: Tóm tắt những thông tin chính trong văn bản và chỉ ra cách tác giả sắp xếp, tổ chức các thông tin đó.

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ văn bản Sự sống và cái chết.

- Dựa vào nội dung các đoạn để tóm tắt thông tin chính trong văn bản và cách sắp xếp, tổ chức thông tin đó.

Lời giải chi tiết:

Những thông tin chính trong văn bản là:

- Sự xuất hiện của sự sống trên Trái Đất theo chiều dọc và chiều ngang.

- Sự đa dạng sự sống của các loài sinh vật trên Trái Đất từ hàng trăm triệu năm trước.

- Sự tiến hóa và tuyệt chủng của các loài động, thực vật trên Trái Đất.

- Sự khác nhau của các loài sinh vật và các vật vô sinh.

Câu 3 (trang 77, SGK Ngữ văn 10, tập 2)

Đề bài: Dựa vào nội dung văn bản, vẽ sơ đồ mô tả quá trình phát triển của sự sống trên Trái Đất.

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ văn bản Sự sống và cái chết.

- Dựa vào nội dung từng đoạn, sự liên kết thông tin giữa các đoạn để vẽ sơ đồ mô tả quá trình phát triển của sự sống trên Trái Đất.

Lời giải chi tiết:

Sơ đồ mô tả quá trình phát triển sự sống trên Trái Đất:

*

Câu 4 (trang 77, SGK Ngữ văn 10, tập 2)

Đề bài: Văn bản đưa lại cho bạn hiểu biết gì về mối quan hệ giữa “đấu tranh sinh tồn” và “tiến hóa”, giữa “sự sống” và “cái chết”.

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ văn bản Sự sống và cái chết.

- Dựa vào những thông tin trong văn bản để chỉ ra mối quan hệ giữa “đấu tranh sinh tồn” và “tiến hóa”, giữa “sự sống” và “cái chết”.

Lời giải chi tiết:

- Mối quan hệ giữa “đấu tranh sinh tồn” và “tiến hóa” là mối quan hệ qua lại, bổ sung cho nhau. Các loài sinh vật để có thể sống thì cần phải đấu tranh sinh tồn, để sinh tồn thì cần phải có sự tiến hóa, nâng cấp bản thân để tăng cường sức mạnh, để có thể đánh bại kẻ thù, để không bị chết và tuyệt chủng.

- Mối quan hệ giữa “sự sống” và “cái chết” là mối liên hệ mật thiết, luôn đi liền với nhau. Sinh vật để không phải chết thì cần phải cố gắng giữ gìn sự sống của mình, sống và chết chỉ cách nhau bởi một tầng giấy mỏng manh, không chắc chắn.

→ Mối quan hệ giữa “đấu tranh sinh tồn” và “tiến hóa”, giữa “sự sống” và “cái chết” là quan hệ gắn bó, không thể tách rời nhau, chúng luôn đi với nhau.

Câu 5 (trang 77, SGK Ngữ văn 10, tập 2)

Đề bài: Ngoài việc biết thêm các thông tin khoa học về Trái Đất, bạn còn nhận được những thông điệp gì từ văn bản Sự sống và cái chết? Trình bày suy nghĩ của bạn về những thông điệp đó.

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ văn bản Sự sống và cái chết.

- Dựa vào nội dung, thông tin trong văn bản đã tìm hiểu để nêu những thông điệp rút ra từ văn bản và suy nghĩ về thông điệp đó.

Lời giải chi tiết:

- Những thông điệp nhận được từ văn bản là thông điệp về việc bảo vệ sự sống trên Trái Đất, bảo vệ các loài động - thực vật quý hiếm khỏi sự tuyệt chủng.

- Những thông điệp rút ra từ văn bản đều có liên quan đến các vấn đề đang xảy ra trong cuộc sống hiện nay, trong môi trường tự nhiên; các loài động – thực vật quý hiếm đang trên đà tuyệt chủng do tác động của con người.

Câu 6 (trang 77, SGK Ngữ văn 10, tập 2)

Đề bài: Những đặc trưng của loại văn bản thông tin đã được thể hiện như thế nào trong văn bản này? Các yếu tố miêu tả, tự sự, biểu cảm, nghị luận đã được phối hợp sử dụng như thế nào và tạo được hiệu quả ra sao?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ văn bản Sự sống và cái chết.

- Đọc lại kiến thức về văn bản thông tin và các yếu tố miêu tả, tự sự, biểu cảm, nghị luận trong văn bản thông tin ở phần Tri thức ngữ văn trang 73.

- Dựa vào những kiến thức đó để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

- Các yếu tố miêu tả, tự sự, biểu cảm, nghị luận đã được phối hợp sử dụng một cách hiệu quả và thành công trong văn bản. Các yếu tố này giúp văn bản có tính chính xác, khách quan hơn, dễ hiểu hơn và tăng hiệu quả tác động với người đọc.

Câu 7 (trang 77, SGK Ngữ văn 10, tập 2)

Đề bài: Có thể đổi nhan đề văn bản thành Sự sống và cái chết của các loài sinh vật trên Trái Đất được không? Vì sao?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ văn bản Sự sống và cái chết.

- Dựa vào thông tin, thông điệp mà tác giả muốn truyền tải để giải thích lí do tác giả sử dụng nhan đề Sự sống và cái chết.

Lời giải chi tiết:

- Có thể đổi nhan đề văn bản Sự sống và cái chết thành Sự sống và cái chết của các loài sinh vật trên Trái Đất.

- Lí do khiến tác giả chọn một nhan đề cô đọng và mang hàm nghĩa lớn hơn là Sự sống và cái chết là vì nhan đề này ngắn gọn và nó cũng bao hàm ý nghĩa, vấn đề và thông điệp mà tác giả muốn truyền tải.

Câu 8 (trang 77, SGK Ngữ văn 10, tập 2)

Đề bài: Vấn đề tác giả đặt ra trong văn bản này đã tác động như thế nào đến nhận thức của bạn về cuộc sống?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ văn bản Sự sống và cái chết.

- Dựa vào nội dung, thông điệp trong văn bản để chỉ ra sự tác động của vấn đề tác giả đặt ra đến nhận thức của bản thân về cuộc sống.

Lời giải chi tiết:

Tác động của vấn đề tác giả đặt ra đến nhận thức của bản thân tôi về cuộc sống là nhận thức được bản thân cần phải trân trọng sự sống, biết bảo vệ sự sống của mọi vật quanh ta và mọi vật trên Trái Đất.


Thu thập thông tin về một loài sinh vật mà bạn muốn tìm hiểu. Trình bày thông tin đó bằng một đoạn văn (khoảng 150 chữ)

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ văn bản Sự sống và cái chết.

- Thu thập thông tin về một loài sinh vật mà bạn muốn tìm hiểu trên mạng xã hội hoặc trên sách báo để viết đoạn văn trình bày những thông tin đó.

Lời giải chi tiết:

Trên Trái Đất có rất nhiều loài động vật, chúng rất đa dạng và phong phú cả về số lượng lẫn các loài, có các loài bò sát, loài côn trùng sống trên đất liền hay các loài động vật dưới nước, loài lưỡng cư,… Rắn là một loài động vật bò sát ăn thịt, sống trong rừng rậm; phần lớn các loài rắn không có nọc độc, còn những loài nào có nọc độc thì chủ yếu sử dụng nó vào việc giết chết hay khuất phục con mồi thay vì để phòng vệ, có một số loại rắn độc có thể gây chết người. Rắn là động vật có thân hình tròn dài (hình trụ) và có xương sống, có màng ối, ngoại nhiệt với các lớp vảy xếp chồng lên nhau che phủ cơ thể. Nguồn gốc của rắn vẫn là một vấn đề chưa được giải quyết. Có hai giả thuyết chính cạnh tranh lẫn nhau về nguồn gốc của rắn: Giả thuyết thằn lằn đào bới và giả thuyết thương long thủy sinh. Các loài rắn còn sinh tồn đã được tìm thấy trên gần như mọi châu lục (ngoại trừ châu Nam Cực), trong lòng các đại dương như Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, và trên phần lớn các khối lục địa nhỏ hơn — các ngoại lệ bao gồm một số đảo lớn như Ireland và New Zealand, và nhiều đảo nhỏ trong Đại Tây Dương và Trung Thái Bình Dương. Kích thước của chúng biến động từ nhỏ, như rắn chỉ (Leptotyphlops carlae) chỉ dài khoảng 10 cm (4 inch), cho tới lớn như trăn gấm (Python reticulatus) dài tới 8,7 m (29 ft). Sự lột xác (hay lột da) ở rắn phục vụ cho một loạt các chức năng và nó diễn ra suốt cuộc đời. Trước hết lớp da ngoài cũ kỹ và đã bị mòn được thay thế; thứ hai, nó giúp loại bỏ các động vật ký sinh như ve hay bét. Những con rắn già chỉ lột da 1 tới 2 lần mỗi năm, nhưng những con rắn non còn đang lớn thì có thể lột da tới 4 lần mỗi năm. Trên Trái Đất, rắn là một loài động vật không hiếm thấy và rất đa dạng, nó xuất hiện chủ yếu ở rừng rậm nên ít người đã từng tận mắt nhìn thấy rắn. Hình dạng cũng như các tập tính và đặc trưng của rắn đều rất thú vị và đáng để tìm hiểu.

*
*
Sự sống là gì? Bản chất của cái chết là như thế nào? Đó là những câu hỏi lớn của con người, từ thời cổ đại cho đến ngày nay. Thông thường, người ta quan niệm cái chết không thuộc về đời sống, nhưngthực ra, cái chết là một phần tự nhiên của sự sống. Cái chết không phải là khoảnh khắc mà là một quá trình. Tìm hiểu về sự sống và cái chết không phải để bi quan, mà chính là để sống thiết thực và có ich hơn. VHPG xin giới thiệu đến bạn đọc một cái nhìn về sự sống và cái chết theo truyền thống Phật giáo Tây Tạng.

 Khiai đó nói “Tôi đang tồn tại” thì điều này có nghĩa là gì? Theo bạn, nó có ý nghĩa gì? Người ta sẽ cho biết tên, nghề nghiệp của họ, và thậm chínói rằng họ có một thân thể. Tôi có một cách nhìn khá buồn cười về việcnày. Tôi cho rằng khi sinh ra, người ta mang đến một vũ trụ và kết nối vào vũ trụ chung. Tôi nhìn cuộc sống như một sự kết hợp-kết hợp giữa mộtđịnh dạng vật lý (physical identity), đó là thân thể của mình, và mình,hay đúng hơn là tâm trí. Nếu thân thể này mà không có tâm trí ngự trị thì nó không tồn tại. Sự tách rời định dạng, hay thể xác khỏi tâm trí được gọi là chết.

Còn sự sống vận hành như thế nào? Thể xác được làm bằng những vật liệu di truyền do cha mẹ trao cho chúng ta. Đó là một căn nhà vay mượn, một phòng trọ mà chúng ta tình cờ trú ngụ.

Cơ thể được làm từ tứ đại, hay bốn yếu tố căn bản- đất, nước, gió, lửa. Thịt, xương và các tế bào thần kinh là yếu tố đất. Tất cả chất lỏngtrong cơ thể là yếu tố nước. Sức nóng trợ giúp các hoạt động chẳng hạn như tiêu hóa là yếu tố lửa. Hơi thở và sự tuần hoàn là yếu tố gió. Khi tứ đại cân bằng và chúng ta không có đau đớn hay nhức nhối gì thì chúng ta gọi là khỏe mạnh. Khi chúng mấtcân bằng, và có yếu tố trở nên suy yếuso với các yếu tố khác chúng ta cảm thấy khó ở hay đau đớn trong cơ thểvà nó cũng có thể ảnh hưởng đến tâm trí của ta.

Cái chết là sự tan rã-phân ly. Vào thời kỳ hấp hối, có thể kéo dài hàng tuần hay hàng tháng, yếu tố đầu tiên phân ly là yếu tố đất. Khi yếutố đất suy yếu, chúng ta sẽ có hình ảnh hay ảo ảnh về nước – như thử chúng ta đang nhìn xuyên qua nước mặc dầu chẳng có nước đâu cả. Một số người có cảm giác bị nước vây bọc, mặc dù không trông thấy. Tôi đã từng nghe một bà kể chuyện khi bà nội của bà ấy sắp mất, bà lão cứ than phiềnsuốt mấy tuần liền là nước đang tràn vào phòng bà, ở dưới gầm giường, nhìn đâu cũng thấy –mặc dù xung quanh thật ra chẳng có chút nước nào cả.Đó là dấu hiệu đầu tiên; nó có nghĩa là yếu tố đất đang tan rã và yếu tố nước trở nên nổi bật.

Khi yếu tố nước tan rã, yếu tố lửa trở thành nổi bật và bạn thấy khói, như thử trong phòng có nhiều người hút thuốc hayđầy khói nhang. Cóngười khi hấp hối than vãn rằng sao trong phòng có nhiều khói quá. Bác sĩ nói, “Đừng để ý đến nó. Nó chỉ là ảo tưởng”. Đó là do yếu tố lửa chiếm ưu thế.

Khi yếu tố lửa suy yếu thì khói bị thay thế bằng những tia chớp như thử bạn ném những hòn than đỏ trong khắp không trung. Sau khi yếu tố đất, nước, lửa đã phân ly, chỉ còn yếu tố gió. Khi gió cũng tách rời bạnsẽ thấy ánh nến chập chờn – như thử có một ngọn nến đâu đó sau lưng đang chập chờn trong bóng tối. Tất cả mọi yếu tố bên ngoài đều hoàn toànphân rã. Khi yếu tố đất biến mất, bạn không còn cử động được. Khi yếu tố nước mất đi, bạn cảm thấy môi khô. Khi yếu tố lửa tan đi, bạn cảm thấy mất dần hơi ấm. Khi yếu tố gió không còn, bạn ngừng thở và tim ngừng đập.

Sự tan rã bên trong và trạng thái trung gian

Bây giờ hệ thống bên trong bắt đầu tan rã. Vào lúc ấy cơ thể đã chết,nhưng tâm thức vẫn còn nguyên vì sự phân ly bên trong chưa xảy ra. Giọttinh chất không thể hủy hoại, tinh cha huyết mẹ hình thành lúc giao phối bắt đầu tan rã. Khi tinh cha phân rã, bạn có cảm giác thấy ánh sángbàng bạc như ánh trăng. Rồi màu trắng được thay bằng ánh sáng đỏ, chứngtỏ huyết mẹ cũng đã phân ly. Rồi bạn rơi vào bóng tối. Bóng tối ập đến như một cú sốc vì bạn đã mất hết các quan năng bên ngoài, rồi các quan năng bên trong, và rồi cả giọt tinh huyết. Cú sốc bị rơi vào bóng tối giống như sự ngất xỉu hay mất ý thức. Bạn cảm thấy nghẹt thở, và điều này làm bạn như muốn thoát ra khỏi cơ thể của mình. Đó là giai đoạn chết, và nó có thể rất ngắn ngủi, hoặc có thể chỉ kéo dài trong phút chốc. Đó là lúc cực kỳ tĩnh lặng mà những người có khả năng có thể vượt qua những trở ngại cuối cùng để đạt đến giác ngộ hoàn toàn. Người ta có thể thấy rõ trong giai đoạn này rằng mặc dầu tim và hơi thở đã ngừng, chúng vẫn còn trong cơ thể. Không có dấu hiệu phân hủy và da vẫn ngời sáng bình thường. Khi thức phân ly, da đột ngột trở thành xám nghét và chùn xuống xung quanh thái dương, mắt và má. Vẫn còn sự tiết dịch ở mũi và các nơi khác.

Chết là một giai đoạn nhạy cảm

Một số người muốn nghĩ rằng chết là kỳ diệu, bởi vì, cuối cùng, nói là một quá trình tự nhiên. Điều ấy có thể đúng, nhưng sự việc không luônluôn đẹp đẽ như thế. Thời kỳ hấp hối là một thời kỳ hết sức nhạy cảm. Chúng ta đang dần tan rã, rút lui khỏi mọi giác quan, từ ngón tay, bàn tay, cánh tay, các chân. Chúng ta dần dần rút lui cho đến cuối cùng là rút khỏi hạt giống mà chúng ta nhận được từ cha mẹ, rút vào điểm sâu kínnhất. Sự nhạy cảm của chúng ta tăng lên tới mức rất cao.

Tôi đã trải qua kinh nghiệm này một lần ở Delhil khi có người trao cho tôi một loại bhang mà tôi không hề biết. Bhang là một loại cần sa. Chất bhang đó có trong một loại kẹo Ấn Độ, và người ta đem ra dọn trong một bữa ăn sáng trong nhà của một thương gia. Lúc ấy có một ông bác sĩ Tây Tạng và hai vị bộ trưởng cấp cao trong chính phủ. Vị thương gia nói “Rinpoche, ngài phải dùng viên kẹo này”. Và tôi nói, “Tại sao?” Người ấyđáp, “Đó là lộc, prasad”. Nếu bạn từ chối prasad, thì cũng giống như từchối Thượng đế vậy”. Hai vị bộ trưởng đột nhiên đứng lên rồi nói, “Ồ, vâng, vâng, chúng tôi sẽ nhận lộc sau”, và rồi cáo từ. Tôi thắc mắc không hiểu ra sao. Ông bác sĩ cũng lấy một viên, nhưng vị thương gia nói, “Đừng mời bác sĩ dùng thêm vì ông ấy phải săn sóc bệnh nhân”. Tôi không hiểu vì sao vị thương gia lại nói như thế, nhưng cứ nhận và ăn mấyviên kẹo. Kẹo rất ngon và tôi rất thích.

Một hai giờ sau đó, mọi thứ đều rất sáng rực rỡ và tôi chỉ có thể nghe từng âm thanh rất nhỏ được khuếch đại cả ngàn lần. Người khác nói chuyện trong phòng bên cứ như đang nói vào tai tôi. Sự nhạy cảm gia tăngđến độ khi có người xả nước trong toilet thì tôi nghe tiếng xả nước trong tai tôi.

Cũng như thế, sự nhạy cảm vào lúc hấp hối cũng gia tăng cả ngàn lần. Bạn lúc ấy đang rút khỏi thể xác của bạn, thế nên sự nhạy cảm tinh thần lại càng gia tăng. Có thể có sự đau đớn ghê gớm. Bạn có thể cảm thấy nhưbị chôn vùi dưới một lớp đất chuồi, như bạn đang ở trong một trận cuồngphong, hay đang chết đuối. Ý thức vẫn tồn tại, nhưng tinh tế đến độ cácthói quen tình cảm không còn. Mặc dù các thói quen này trở thành tiềm ẩn trong lúc hấp hối, chúng có ảnh hưởng quyết định đến con đường tái sinh của bạn.

Trung ấm (bardo)

Không có chuyện người chết, chỉ có xác chết. Tâm thức của tôi, sinh ra từ cuộc đời quá khứ vẫn tồn tại trong cuộc đời hiện tại và sẽ chuyển sang cuộc đời mai sau, mà không có định dạng, và không có cả ký ức trừ khi tôi là một hành giả có công phu tu chứng cao. Định dạng không tồn tại mà không có các điểm tham chiếu về thời gian, nhãn hiệu hay tên, và các sự kiện. Vì định dạng liên tục thay đổi, tôi là ai, hay đã là ai, không có nghĩa lý gì.

Giây phút tôi tách rời khỏi cơ thể vật lý của tôi, thì cái gọi là “tôi”, vật mà tôi chỉ tay đó không còn là tôi nữa. Nó đã tách rời khỏi tôi, nó trở thành xác chết của tôi. Trước giờ phút đó, cơ thể tôi là vậtquí giá nhất của tôi. Tôi nuôi dưỡng, săn sóc nó và thậm chí một chút đau đớn cũng không thể nào chịu được.

Tâm thức đi ra khỏi cơ thể vì giờ đây cơ thể không còn dùng được. Rồisau đó bardo dẫn đến tái sinh. Nó giống như một trạm trung chuyển, hay một nhà ga để bạn đón chuyến tàu kế tiếp.

Khi ta chết, ta đi từ cuộc đời này sang trạng thái bardo và từ bardo sang kiếp tái sinh như thế nào? Cái gì đi? Cái thật sự đi là một hình thức liên tục của ta, một dạng tâm trí rất vi tế, một dạng năng lượng vitế như không khí. Cúng ta không thể nhìn thấy nó bằng phương tiện vật lý, không thấy một hình dạng, ánh sáng thậm chí là dạng năng lượng nào. Nó quá nhỏ để có thể nắm bắt, nhỏ hơn nhiều so với nguyên tử và điện tử.Hiện nay không thể nào đo đạc nó được.

Cái tương tục đó vượt ra ngoài sự phân biệt tốt xấu: Tâm trí đang hấphối đó trung tính và quá vi tế để nói là đức hạnh hay không đức hạnh. Đó là cái rời cơ thể và không sớm thì muộn, trong kiếp kế tiếp sẽ đảo ngược quá trình phân ly xảy ra trong giai đoạn hấp hối. Nó vận động ngược lại, và tâm thức bắt đầu tiếp nhận một hình dạng mới, sự ý thức, và cuối cùng là một địnhdạng.

Nghiệp, hay phương hướng hành động mà bạn tạo ra trở thành một dấu ấnvà sẽ đồng hành với bạn. Dấu ấn này giống như một hình ảnh có kích cỡ bằng một kiếp sống co rút lại và trở thành một dấu vết cực nhỏ. Nó lại còn vi tế hơn cả ký ức và không thể nhìn thấy được. Nó được lưu trữ và nổi lên trên bề mặt khi điều kiện chín muồi.

Xem thêm: Nét bút tri ân ve thay co - bài dự thi nét bút tri ân 2023 (4 mẫu)

Trong trạng thái bardo, người ta sẽ mang hình dáng như một người trưởng thành trong kiếp sau. Nhưng vào lúc ấy người ta chưa có cơ thể vật chất. Những chúng sinh ây có thể thấy nhau, nhưng chúng ta không thểthấy họ vì chúng ta có cơ thể vật chất. Đấy là chỗ như có một bức màn ngăn che.