Bạn đang xem: Hoa cúc xanh trên đầm lầy
Ý tưởng độc đáo
Đầu năm 2018, Sỹ Tiến cũng xuất hiện phẩm chất đạo diễn tươi trẻ và ngoan cường sáng tạo theo cung biện pháp tương tự. Kịch bản giả định "Hoa cúc xanh trên đầm lầy" của lưu giữ Quang Vũ đã có Sỹ Tiến đọc vỡ chữ theo phong cách riêng độc đáo, với chỉnh sửa văn bạn dạng vững tay nghề chữ nghĩa của Mỹ Linh, biên tập viên Đài truyền hình Việt Nam, nên mẩu truyện tình tay bố của kịch phiên bản đã được bố trí lại thành một vở diễn gọn gàng ghẽ, mạch lạc cùng sáng sủa về thông điệp.
Cảnh trong vở “Hoa cúc xanh trên váy lầy” của nhà hát Tuổi trẻ em (Ảnh vày nhà hát cung cấp)
Thông điệp ấy, theo Sỹ Tiến, chắc rằng là lời khuyên thật khẩn thiết của lưu Quang Vũ gửi trong văn bạn dạng kịch: niềm hạnh phúc của bạn trẻ yêu nhau trong cuộc sống hôm nay, thuận theo phong cách yêu của họ, trả toàn có thể có thực, đẹp mắt đẽ, trong sáng, lại hoàn toàn hoàn toàn có thể là ảo tưởng điên rồ cùng phi lý. Trong một mẩu chuyện tình tay tía trái khoáy, Liên - Hoàng - Vân là 3 người thanh niên cùng làng, lên thành phố lập nghiệp cùng trưởng thành. Liên thành cô giáo, yêu Vân, sẽ thành họa sĩ nhiều triển vọng, trong những khi Hoàng sẽ thành kỹ sư tinh chỉnh và điều khiển học. Hoàng cũng yêu Liên và lúc biết Vân với Liên sắp cưới thì Hoàng muốn tiêu diệt đám cưới, mong muốn giành Liên có tác dụng vợ. Bị từ bỏ chối, Hoàng điên cuồng chế tạo ra 2 tín đồ máy, mô phỏng cặp Liên - Vân, chỉ mang phẩm chất xuất sắc đẹp, độc nhất nhất theo sự chỉ huy và bỏ ra phối siêu gia trưởng của Hoàng. Câu chuyện kịch đầy trả tưởng cứ chũm diễn tiến vào sự tuy nhiên song tồn tại giữa cặp vợ ông xã thực tế: Liên - Vân với cặp vợ ck người trang bị Liên - Vân. Một cặp sống trong đời thực với việc trần trụi của việc cơm áo không nghịch với… người trẻ. Họ giầy vò đay nghiến chì phân tách nhau về tiền bạc. Còn cặp đôi người thứ thì sinh sống cứ như… mơ, lơ ngơ, đầy lãng mạn và ảo tưởng. Cho đến khi cặp người máy trốn khỏi công ty Hoàng để đi tìm kiếm nguyên mẫu fan thực.
Kết cuộc, đôi bạn trẻ người máy sau khoản thời gian va đụng với cặp đôi bạn trẻ người thực, chắc hẳn rằng bị không thể tinh được và thất vọng, sẽ tìm con đường về quê, tìm kiếm lại hoa cúc xanh tuổi thơ cùng chết ngập trong đầm lầy. Hai bạn người thực vẫn sống giữa đời thường, đang tỉnh ngộ, đồng ý thực tế với cứu lại được niềm hạnh phúc suýt bị rạn vỡ. Còn kỹ sư Hoàng thì ân hận phân biệt sai lầm của bản thân và đổ vỡ lẽ, trang thiết bị dù tối tân mang đến mấy cũng không thể sửa chữa thay thế được trái tim yêu chân thực của con người. Hai fan máy của Hoàng đã chết theo hoa cúc xanh của mộng tưởng và của tuổi thơ dại không khi nào quay trở lại…
Sống hễ nhờ đạo diễn
Có thể nói thành công lớn nhất về thẩm mỹ đạo diễn khi dựng lại kịch bạn dạng "Hoa cúc xanh trên váy lầy" trên sân khấu nhà hát Tuổi Trẻ đang thuộc về đạo diễn Sỹ Tiến. Không khí mỹ thuật sảnh khấu do họa sĩ Doãn Bằng kiến tạo đã ăn khớp và thống nhất tuyệt vời và hoàn hảo nhất với bí quyết dẫn chuyện của đạo diễn Sỹ Tiến. Mẩu truyện kịch cứ diễn tiến tự nhiên theo biện pháp dẫn chuyện thật hồn nhiên và hài hước của Sỹ Tiến và theo cách diễn xuất cũng rất hồn nhiên trong sạch của 3 nhân đồ dùng yêu nhau thiệt oái oăm với thú vị: Liên - Vân - Hoàng, được 3 diễn viên trẻ, đẹp, dày dạn gớm nghiệm: Chí Huy vai Hoàng, Thanh tô vai Vân, Thu Quỳnh vai Liên, diễn tả rất thành công. độc nhất là vai Liên của Thu Quỳnh buộc phải trải trải qua không ít biến sắc để lột tả nhân vật thời gian thì ngây thơ thánh thiện, cơ hội thì tính toán, so kè và day dứt tiền bạc tầm thường...
Trong xử lý một vở diễn mang nhiều tính đưa định này, Sỹ Tiến đã gắng ý không thích làm băn khoăn thêm dòng ẩn ý mang tính chất luận đề thâm thúy mà lưu giữ Quang Vũ vẫn gửi sâu vào thông điệp về hoa cúc xanh: cho dù tình đời tình người dân có phức tạp, luân chuyển vần, biến hóa đến đâu thì bé người, nhất là fan trẻ, vẫn có thể đi tìm và chạm tay được vào hạnh phúc. Miễn là tín đồ trẻ phải ao ước đi tìm, biết ước muốn và biết vượt qua phần đa lực cản vốn có trong cuộc sống vốn đầy phức tạp và đa đoan này…
Vì thế, Sỹ Tiến đã dụng công dựng trên sân khấu của "Hoa cúc xanh trên đầm lầy" một loạt hoạt cảnh hài hước: cảnh mấy đôi bạn trẻ chờ tàu trên sân ga, cảnh người vk đi tìm ck say xỉn, vừa giận vừa thương mang về nhà, cảnh đôi bạn đi xe ôm vào thành phố, cảnh vợ ông chồng trẻ cãi cọ giận hờn, rồi cảnh công an đi tìm kiếm bắt hai tín đồ máy… phần đa cảnh kịch này đã điều động hòa được không khí mệt mỏi trong cuộc đuổi rượt tình tay ba của những nhân vật dụng kịch. Và sau hồ hết cảnh ấy là nụ cười tinh nghịch và tươi tắn của đạo diễn, làm cho câu chuyện kịch, do biện pháp kể hài hước của Sỹ Tiến, đã bất ngờ thành dí dỏm và thật sống động trên sân khấu. Với ngôn ngữ dàn dựng trẻ em trung, hài hước như thế, hoàn toàn hoàn toàn có thể đánh giá bán phần sân khấu "Hoa cúc xanh trên váy lầy" của Sỹ Tiến quả tình là gồm cái để xem cho khán giả.
Xem "Hoa cúc xanh trên đầm lầy" của Sỹ Tiến, tín đồ xem vì thế đã hoàn toàn có thể tin hoa cúc xanh như là biểu tượng đẹp hữu tình của hạnh phúc, càng thấm thía chân thành và ý nghĩa của vở diễn trong dứt không gồm hậu: Hai fan máy chới với bị tiêu diệt trong váy lầy, thảng thốt điện thoại tư vấn tìm hoa cúc xanh. Như thế, phù hợp cái rất đẹp và cái thiện đang chứa tiếng kêu cứu?
Huy chương quà xứng đáng
"Hoa cúc xanh trên đầm lầy" từng được đạo diễn Nguyễn Đình Nghi dựng thành công từ rất nhiều năm về trước. Đến nay, kịch phiên bản này vẫn tồn tại nguyên giá trị khi được nhà hát Tuổi trẻ em dựng lại cùng giành huy chương tiến thưởng tại liên hoan Sân khấu Kịch nói vn năm 2018, trở thành giữa những vở diễn chạy khách trên sảnh khấu nhà hát này tại thủ đô và trong những đợt lưu diễn phía Nam, duy nhất là TP HCM, như chuyến lưu diễn vừa mới qua nhất tại nhà hát Thành phố.
Với con số hơn 50 vở kịch được sáng sủa tác trong quãng thời gian ngắn khoảng mười năm (từ 1979 – 1988), lưu Quang Vũ đã cho biết sức trí tuệ sáng tạo dồi dào của một kỹ năng nghệ thuật lớn. Hàng trăm năm qua, rất nhiều kịch bản của lưu lại Quang Vũ vẫn được dàn dựng và nhận ra tình cảm thương yêu của những thế hệ người theo dõi nối tiếp. Vừa qua nhất, vở Hoa cúc xanh trên váy lầy vị Nhà hát Tuổi trẻ em dàn dựng, Nguyễn Sĩ Tiến đạo diễn, đang giành được Huy chương Vàng tiệc tùng Sân khấu kịch nói chuyên nghiệp toàn quốc 2018. Không giống với những vở kịch lấy toàn cảnh xã hội đương thời với giàu quý hiếm hiện thực, Hoa cúc xanh trên váy đầm lầy gồm có yếu tố trả tưởng nhưng thiết yếu yếu tố giả tưởng ấy để cho vở kịch mang ý nghĩa thời sự, tương xứng với thời đại trở nên tân tiến khoa học công nghệ ngày nay, mặt khác vẫn miêu tả được ý niệm nhân sinh sâu sắc của phòng văn, bên viết kịch lưu giữ Quang Vũ.
Yếu tố đưa tưởng
Hoa cúc xanh trên đầm lầylà vở kịch rất dị của giữ Quang Vũ vị yếu tố giả tưởng đưa ra phối cốt truyện. Thắng lợi được kiến thiết trên nền thực tại nhưng gồm những yếu tố của truyện công nghệ viễn tưởng như: sáng tạo ra các loại robot mới chưa từng có; mẩu chuyện tình yêu, cuộc sống và hành trình trốn chạy của các robot đó khỏi quả đât loài người. Chuyện bước đầu từ cảnh kỹ sư Lê Hoàng chạm chán Thùy Liên - người nữ giới thuở nhỏ để giãi bày tình yêu tuy nhiên Liên lắc đầu vì cô cùng Nguyễn Vân yêu nhau, chúng ta đang sẵn sàng tổ chức đám cưới. Hoàng, Liên, Vân vốn là phần nhiều người bạn thân thiết từ thuở nhỏ. Hoàng ý kiến đề nghị Vân rút lui do anh cho rằng mình yêu thương Liên và xứng danh với Liên hơn tuy thế Vân khẳng định tình yêu của anh ý và Vân ko gì chuyển đổi được. Thừa thất vọng, Hoàng chế tạo ra nhị robot Liên B cùng Vân B giống y sì Liên với Vân tuy thế chỉ mang phần nhiều phần giỏi đẹp nhất, để tinh chỉnh họ theo ý mình: Vân B đang say mê vẽ cùng nhường Liên B mang đến Hoàng, còn Liên B đã yêu Hoàng là người xứng đáng hơn. Nhưng những robot vị Hoàng tạo thành là phần đông phiên bản trong sáng, xuất sắc đẹp vẫn không chấp nhận con người thực đầy khiếm khuyết của Hoàng, với không chịu đựng sống vào cảnh bị Hoàng giam nhốt trong bóng về tối tầng hầm, họ cùng vứt trốn để tìm đến miền quê xưa, nơi có hoa cúc xanh nở trên váy lầy.
.
Vở kịch có sự ck xếp những tầng văn bạn dạng với kết cấu truyện lồng truyện: Sau Cảnh I ra mắt cuộc chạm chán gỡ của ba người Liên, Vân, Hoàng, mang lại cảnh II, Hoàng khổ cực thiếp ngủ nghỉ ngơi cơ quan, và cốt truyện chính của vở kịch vở kịch kéo dãn dài đến cảnh XII, Hoàng tỉnh giấc. Nhân đồ trong niềm mơ ước của Hoàng bao gồm 2 tầng: nhân đồ dùng đời thường cùng nhân vật robot (phiên bản). Khi niềm mơ ước kết thúc, nhân đồ Liên, Vân thiệt xuất hiện. Như vậy tất cả 3 cặp Liên – Vân: Liên – Vân 1 (con người - chúng ta của Lê Hoàng), Liên - Vân 2 (con người – xuất hiện thêm trong niềm mơ ước của Lê Hoàng) với Liên - Vân B (robot - trong niềm mơ ước của Lê Hoàng). Điểm chung của tất cả 3 cặp Liên – Vân là đều có cùng tuổi thơ êm đềm, ký kết ức về làng mạc quê, ngôi trường, với hoa cúc xanh trong đầm lầy. Họ hầu như yêu nhau và tìm đến với nhau mặc đến những cố gắng ngăn cản của Hoàng. Tuy vậy họ không giống nhau ở chỗ: Liên – Vân 1 đang sẵn sàng tổ chức đám cưới. Liên – Vân 2 sau khi kết hôn, sống với nhau trong một đời sống hiện thực phũ phàng, nợ tiền, bào chữa cọ, Liên – Vân B chạy trốn ngoài vòng kiềm tỏa của Lê Hoàng, tìm tới quê cũ và bị lún chìm ngập trong đầm lầy. Liên – Vân 2 là tưởng tượng của Hoàng, một trả thiết nhưng lại cũng là 1 cảnh báo hữu lý cho bất kể cặp song nào, hôn nhân gia đình là một thực tiễn khác xa với ý muốn đợi của nhỏ người. Liên – Vân B là khát vọng, cầu mơ của Lê Hoàng, khát vọng bao gồm sáng chế, phát minh sáng tạo vĩ đại, mơ ước tình yêu thương được đáp lại, với khát vọng về trái đất của đông đảo tâm hồn đẹp đẽ, thánh thiện. Hình như ba cặp Liên – Vân cũng tương ứng với ánh nhìn của Hoàng về hiện nay tại, quá khứ và tương lai. Số lượng nhân vật không nhiều nhưng kết cấu đa tầng với sự đa dạng ở các nhân vật gồm cùng vẻ bề ngoài mà không giống xa về tính chất cách khiến cho vở kịch sự cuốn hút và triết lý nhân sinh sâu sắc.
Với kịch bản vừa xen lẫn bi và hài, lưu lại Quang Vũ tưởng tượng ra một sáng tạo khoa học tập độc đáo: sản xuất loại robot tương đương y như người thật, tất cả ký ức, suy nghĩ, cảm giác và tình thân như con fan thật, là phiên bạn dạng của hai con người rõ ràng - các bạn thời ấu thơ của kỹ sư Hoàng. Mẩu truyện giả tưởng được đẩy xa thêm khi hai robot phiên phiên bản trốn thoát thoát ra khỏi phòng thể nghiệm và gặp gỡ những trường hợp bi hài: họ trọn vẹn không gọi một 1 chút nào về cuộc sống thường ngày thực tế như yêu cầu trả chi phí xe, vé tàu, họ bi đát trước cảnh con người chen lấn, xô đẩy, tất bật ở những không gian công cộng, họ bế tắc khi gặp gỡ và trò chuyện với “bản gốc” Thùy Liên cùng Nguyễn Vân thực trong cuộc sống ngổn ngang lo toan, thống kê giám sát của đời thường,... Kĩ năng tưởng tượng với vốn văn hóa đa dạng đã giúp công ty viết kịch tạo cho hai robot Liên B cùng Vân B được thổi hồn người, được “cài đặt” kỹ năng cảm thụ văn chương, trí tuệ sáng tạo nghệ thuật, và chổ chính giữa hồn mơ mộng, lãng mạn. Cũng vị thế, hành trình dài lưu lạc giữa cuộc đời thực với trở về search hoa cúc xanh của những robot trở đề xuất hấp dẫn, đầy kịch tính khi bọn họ bị tay tài xế “cải thiện ngoại trừ giờ” có tác dụng ầm lên phạt vạ bởi họ không tồn tại tiền trả cuốc xe cộ “đi nhờ”, cuộc chạm chán gỡ thân Liên B và Vân, Vân B với Liên khiến cho cặp vợ chồng “phiên bạn dạng gốc” phát âm lầm, ngờ vực nhau, và phân biệt chính họ sẽ sống khoảng thường, nhạt nhẽo, không còn như xưa nữa. Những robot còn bị đám đông ở nhà ga la ó bởi lên tàu không có vé dẫu vậy lại dám triết lý với những người soát vé cùng hành khách về sự lầm lạc của họ, về trung khu hồn thơ trẻ, tình yêu thương của con người. Sự hài hước thâm thúy của lưu giữ Quang Vũ tại đoạn robot thì tất cả tâm hồn, hài lòng cao đẹp, còn con fan thực lại khoảng thường, tồi tệ, trái ngược với tưởng tượng về robot như thông thường là các chiếc máy vô hồn, ko cảm xúc, chỉ biết hành động theo mệnh lệnh. Sự mở ra của gần như robot trọn vẹn ngây thơ, trong sáng, xuất sắc đẹp ấy giữa cuộc đời thực như 1 cuộc nhận ra thú vị, cho biết nghịch lý của đời sống và sự xích míc giữa con người phàm tục – lý tưởng cao đẹp.
.
Câu chuyện về các robot hiện tại đại, có cảm giác và tình yêu, hạn chế lại áp để của con tín đồ mang dáng vẻ của truyện khoa học viễn tưởng (science fiction) - thể loại dựa vào sự cải tiến và phát triển yếu tố khoa học technology và vũ trụ với những phát minh sáng chế, vẫn rất thành công xuất sắc qua tác phẩm của các tên tuổi như Jules Verne, Robert A. Heinlein, H.G. Wells, Alexander Romanovich Belyaev,… những tác phẩm văn học đưa tưởng không chỉ có là mẩu chuyện của khoa học technology nhằm gửi ra gần như dự đoán, đưa thuyết về tương lai mà còn là một cách phân tích và lý giải đời sống thực trên và bé người. Ý tưởng vào Hoa cúc xanh trên đầm lầy tương đương vớivở kịch R.U. R.(Các Robot toàn năng của Rossum) của Karel Čapek(<1>) qua sự kiện sản xuất robot với sự nổi dậy của các robot. Mặc dù được biết đến là giữa những nhà văn số 1 về truyện kỹ thuật viễn tưởng mà lại Čapek quan tiền niệm: “Đây không phải là viễn tưởng, mà là hiện thực. Đây chưa hẳn là suy đoán về rất nhiều gì vào tương lai, mà là tấm gương làm phản chiếu mẫu đang trường tồn và chúng ta đang sống bình thường với nó”(<2>). Cũng đồng quan điểm với Čapek, trong Hoa cúc xanh trên váy lầy, dưới lớp vỏ trả tưởng, lưu lại Quang Vũ gây ra một tình tiết đầy tính ẩn dụ về hiện tại thực. Hành trình dài chạy trốn khỏi tầng hầm dưới đất bị giam nhốt đi tìm kiếm hoa cúc xanh là mơ ước trở về tuổi thơ, là khát khao tự do sáng tạo và tình yêu trong sạch của mỗi người. Trong lịch sử văn học viễn tưởng, đã có khá nhiều dự đoán của các nhà văn đã trở thành hiện thực và gợi ý tưởng trí tuệ sáng tạo cho các nhà công nghệ sau này. Với sự tiến bộ khoa học tập kỹ thuật hiện tại nay, nhân loại đã tạo ra được không hề ít robot văn minh với các tính năng thông minh, giúp giải phóng sức lao động con người. Gần đây nhất sự khiếu nại robot Sophia là robot thứ nhất được thừa nhận quyền công dân trên thế giới đã thú vị sự để ý của toàn rứa giới(<3>). Vở kịch của giữ Quang Vũ với ý tưởng về robot cảm xúc có tính đoán trước và cho tới bây giờ vẫn lôi cuốn những công chúng hiện đại, năng động, hâm mộ khoa học, thăm khám phá.
Bên cạnh đó, mặc dù yếu tố mang tưởng chi phối diễn biến nhưng lưu giữ Quang Vũ luôn lồng ghép những vấn đề của làng hội tân tiến như sự tha hóa, sự mất lòng tin của con tín đồ và lối sinh sống thực dụng có tác dụng tha hóa nhỏ người. Tại phòng đợi ở trong nhà ga xe lửa nhân đồ gia dụng “Bà sợ hãi sệt” luôn nâng cấp cảnh giác, ôm chặt loại túi đựng toàn mì quan sát “Ông gầy” đầy nghi ngờ, “Ông gầy” trốn bà xã đi nghỉ ngơi mát thuộc “Chị béo” nhưng thấy chị ăn đủ “như mẫu máy” thì vẫn báo nhà chức trách bắt chị vì chưng nghi chị là tín đồ máy. Còn Liên và Vân, sau tuần trăng mật ở quê trở lại tp với nỗi bế tắc vì số đông thứ thừa thay chuyển đổi xa với cam kết ức của mình về thung lũng kỳ lạ nở đầy hoa cúc xanh, sẽ trách móc nhau vì bỏ mất quãng thời gian về quê. Cuộc sống đời thường đời hay của cặp vợ chồng trẻ đầy cầu mơ, lý tưởng cũng ko tránh ngoài những đo lường và thống kê tủn mủn: Vân sau khi có triển lãm tranh nhỏ cũng tự ăn nhập với bạn dạng thân vị nhận được hầu như lời tán tụng, còn Liên thì giục kể Vân vẽ để kiếm chi phí trả nợ đám cưới, nới dài căn nhà. Với câu chuyện chế tạo robot, lưu lại Quang Vũ khai quật triệt để những vấn đề đạo đức, văn hóa đương thời, từ bỏ sự ghen đua, trả tạo, thói háo danh, xu nịnh của các người làm phân tích khoa học, vận động nghệ thuật cùng cán cỗ nhà nước mang lại lối sống ích kỷ, thực dụng, vô cảm vào cả xóm hội. Đối với số đông những người ở ga tàu, sự trong sáng, hài lòng của Vân B cùng Liên B bị xem như là điên, ko bình thường, “ngộ chữ” nên toàn nói phần lớn lời “sách vở”, dở hơi. Đó cũng chính là nỗi lo ngại cho làng mạc hội văn minh khi con tín đồ đang dần không để ý những điều tốt đẹp trong chính bạn dạng thân mình.
Dẫu lên tiếng chú ý cho gần như gì tốt đẹp vẫn dần bị mai một, nhưng Lưu quang Vũ vẫn đầy nhân bản khi bày tỏ sự thông cảm cho con fan bằng xương bằng thịt với tất cả những điều không hoàn thiện, với dòng hắt hơi, sôi bụng, mẫu nông nổi, tầm thường, tốt xấu đan xen. Đó mới chính là con tín đồ thực, sinh sống trong cuộc đời thực. Vì chưng cái cuộc đời toàn rất nhiều người tốt đẹp, “vô trùng”, là ko thể có được, một thôn hội không có thật do vậy “nếu có cũng chẳng độc đáo gì”, như lời của nhân đồ vật trong tác phẩm đã nhận định. Rốt cuộc, sau khi Liên B bỏ đi, Hoàng nhận thấy một sự thật là anh vẫn yêu thương Liên – con người bình thường, hay giám sát và yếu đuối. Vân với Liên cũng không đề nghị đến Liên, Vân nào khác dù họ đã có những lúc vô thuộc khắc khoải: vì sao lại cần phải có một Liên với Vân khác? Sự lộ diện của nhị robot Liên B với Vân B đã khiến cho các nhân vật dụng ý thức về chính phiên bản thân họ, về cái phần giỏi đẹp mà mọi người phải đạt tới, bắt buộc giữ lấy. Vở kịch mang color lãng mạn khi nhắm đến vẻ đẹp lý tưởng, sự trong sáng của trọng tâm hồn mặt khác thể hiện quan niệm nhân sinh thâm thúy của người sáng tác khi đi cho nhận thức rõ hơn về sự việc “bất toàn” của con tín đồ và của thực tại.
Quay quay trở lại với kết cấu vở kịch, thực tế đây không trọn vẹn là kịch giả tưởng nhưng mà chỉ có yếu tố giả tưởng. Xong xuôi truyện, hai nhân vật robot bị dấn chìm ở đầm lầy, nhưng lại toàn bộ diễn biến câu chuyện lại hóa ra là niềm mơ ước của nhân thiết bị Hoàng. Nếu kết thúc ở tử vong của hai nhân thứ robot, vở kịch sẽ là một trong vở bi kịch thực sự. Đồng thời cũng là một vở kịch đưa tưởng theo như đúng nghĩa. Nhưng Lưu quang quẻ Vũ, trong số lượng giới hạn của bản thân với thời đại, sẽ chuyển cục bộ thành niềm mơ ước của Lê Hoàng với dẫn đến một chiếc kết gồm phần khuôn sáo: Hoàng tỉnh giấc, Liên cùng Vân đến mời dự đám cưới, họ vẫn là những người bạn bè thiết của nhau, cùng trong đám cưới của Liên – Vân, Hoàng nói với hai bạn, cũng là nói với người theo dõi như đưa ra phát ngôn của tác giả: từ bỏ các các bạn sẽ làm ra hạnh phúc, không phải tạo thành một ai không giống cả, chưa phải tìm về đâu cả. Chỉ gồm chúng ta, chỉ có cuộc sống thực này thôi (…) trong mỗi các bạn đều có một con tín đồ kỳ diệu, đừng để chúng đi, hãy để chủ yếu ta được sống sống trong ta…”(<4>). Chấm dứt vở kịch không đi cho chủ nghĩa bi đát cực đoan (sự ra đi, cái chết của cái giỏi đẹp, cùng sự mất đuối tuổi thơ) mà gửi sang hướng lãng mạn, lạc quan. Khoác dù đó là cái ngừng tươi sáng cùng gửi thông điệp của vở kịch đến công chúng một phương pháp sáng rõ, tuy nhiên tôi nhận định rằng cái kết đó có phần diễn giải ý tưởng tác mang khá lộ và thu hẹp ý nghĩa câu chuyện tương tự như hạn chế mức độ tưởng tượng của thể loại kịch trả tưởng(<5>). Tuy nhiên, nó cũng hướng đến sự phù hợp với công chúng việt nam trong toàn cảnh lịch sử ví dụ những năm đầu Đổi mới, lúc công chúng chào đón mới trải sang 1 giai đoạn lâu năm quen với quy mô phản ánh hiện thực.
Motif tạo ra con người
Tạo ra nhiều loại robot có tâm hồn cao đẹp, nhằm trở thành người yêu của chính mình là một ý tưởng khác biệt của giữ Quang Vũ. Motif tạo nên robot dành riêng và tạo nên con bạn nói phổ biến vốn lộ diện khá sớm vào đời sống văn hóa tinh thần nhân loại. Có thể thấy mạch ngầm của loại chảy này xuyên thẳng qua nhiều thắng lợi văn chương cố kỉnh giới: trong truyền thuyết thần thoại Hy Lạp, nhân thiết bị Pygmalion tạc nên bức tượng phật người thiếu phụ tuyệt đẹp với yêu si mê bức tượng đến cả cầu xin nàng thần Aphrodite ban phép cho tượng phát triển thành người. Không chỉ có trong truyền thuyết Hy Lạp, các tác phẩm áp dụng motif tạo thành con tín đồ thường đính với sự hiện hữu của tình yêu, chẳng hạn như vở kịch R.U.R của Čapek gồm motif tạo ra robot – nhỏ người, với những người đồ vật được sản xuất giống hệt con người để ship hàng con người, thay thế sức lao cồn của bé người. Những robot lúc đầu được chế tạo “không gồm ý chí, không có hy vọng, không có tâm hồn” nhưng những phiên bạn dạng đời sau càng được tiến hóa để cho robot nhận thức được sự bất công đã nổi dậy tiêu diệt loài người. Bạn thợ chế tạo Aquist độc nhất còn tồn tại dù cố gắng hết mức độ cũng không thể tìm được công thức chế tạo robot đã trở nên đốt mất, nhưng sau cùng lóe lên một tia hi vọng cho trái đất khi hai tín đồ máy thuộc cố gắng hệ tiên tiến nhất biết yêu thương nhau, chuẩn bị hy sinh mang lại nhau. Tình yêu đó đã cứu rỗi nắm giới mang đến hy vọng cuộc đời của nhân loại được tiếp diễn. Hoa cúc xanh trên váy lầy của lưu Quang Vũ, bắt đầu từ chỗ tình yêu không được hồi đáp nên mới có chuyện chế tạo người yêu robot. Kỹ sư Hoàng không những tạo ra robot tình nhân (Liên B) cơ mà đồng thời còn tạo thành robot người bạn (Vân B) – phiên bản của người các bạn thuở ấu thơ và đồng thời cũng chính là tình địch của mình. Hoàng trả toàn có thể chỉ tạo ra một bản thân robot Liên, nhưng tham vọng của anh ta béo hơn, muốn chứng tỏ đây là “phát minh táo apple bạo nhất, tạo nên những con fan khác, mới thực sự, đều con tín đồ cao quý, đầy yêu thương, cao thượng nhân từ” và “khác xa những bé người thân quen nhàm chán, trung bình thường, lũ quân lính của trả cảnh bé dại nhen”. Vày vậy câu chuyện đã trở nên phức tạp hơn sự trí tuệ sáng tạo bức tượng người thiếu phụ của Pygmalion trong thần thoại Hy Lạp với có cốt truyện khác với sản xuất robot nổi loạn trong R.U.R. Tình ái tay bố của tía con người thực vốn là những người bạn thời thơ ấu lại một đợt nữa ra mắt đối với kỹ sư Hoàng và các robot do anh chế tạo. Ta biết rằng, dựa theo những motif truyền thống, nhà viết kịch hoàn toàn có thể sáng chế tạo những mẩu chuyện mang thông điệp khác nhau, chẳng hạn cũng với motif “tạo nên con fan khác”, Bernard Shaw tái áp dụng hình mẫu mã Pygmalion vào vở kịch thuộc tên của chính mình gửi mang lại thông điệp về cực hiếm con fan và quyền lực tối cao xã hội. Trong Hoa cúc xanh trên váy lầy, lưu Quang Vũ kể một mẩu truyện mới cùng với những trường hợp kịch và xung bất chợt kịch giàu sáng chế và bao gồm tính “đối thoại” với các văn phiên bản trước. Kịch tích được tạo cho từ đều xung đột, những trái lập và mâu thuẫn: con tín đồ – robot, vượt khứ - hiện nay tại, thực tế - cầu mơ. Lê Hoàng cùng Nguyễn Vân thuộc yêu Liên tuy thế Liên yêu thương Vân và kết hôn cùng Vân; Hoàng tạo thành robot Vân B chỉ yêu nghệ thuật, color vẽ và tia nắng nhưng bị Hoàng giam vào gian hầm tăm tối nên đã cùng Liên B thoát ra phía bên ngoài để được trường đoản cú do; Liên B được Hoàng tạo ra thánh thiện, trong sáng nên cô không gật đầu đồng ý được con tín đồ thực của Hoàng - một nhà kỹ thuật sớm thỏa mãn với đa số gì mình có, mang đầy thói hỏng tật xấu của nhỏ người; Liên và Vân đi qua những năm tháng mơ mộng, khát khao nhưng sau thành thân là những bế tắc và trách móc chuyện chi phí nong, công việc. Mâu thuẫn cũng xẩy ra trong chính bản thân Hoàng: tạo nên những con người giỏi đẹp, nhằm yêu thương, tuy thế rốt cuộc chính anh ta lại vẫn chỉ yêu cô Liên thật bình thường, xuất xắc tính toán, cũng yếu ớt như anh ta. Kịch của lưu giữ Quang Vũ vẫn đề cập đến các xung thốt nhiên tất yếu, quan yếu giải quyết, đó là xích míc giữa hiện tại thực cùng lý tưởng, thân quá khứ và hiện tại. Robot Vân B cùng Liên B khi chạm mặt mẫu nơi bắt đầu Nguyễn Vân cùng Thùy Liên sinh sống tầm thường, yếu hèn ớt, khổ sở thì nhận định rằng “chúng ta bắt đầu là bạn thực. Họ chỉ là những cái bóng mờ nhạt” nhưng chung cuộc những do dự về lẽ sống, về phiên bản gốc của bé người vẫn chính là những thắc mắc không lời đáp: Đâu bắt đầu là phần gồm thực của bé người: loại phần cao cả đẹp đẽ hay cái sự thực trung bình thường?. Hai bạn máy là phần xinh xắn nhất của con tín đồ Vân với Liên, là dòng phần giỏi đẹp của con tín đồ được kết tinh, nâng lên: Liên B trong sáng, mơ mộng với nhạy cảm… Vân B là họa sĩ kỹ năng với các bức vẽ xuất xắc tác nhưng phù hợp “Họ là thành phầm của ao ước chứ không hẳn của thực tại”. Dứt tác phẩm, cảnh hai bạn máy phiên bản chới cùng với trong đầm lầy, đựng tiếng call vang để tìm hoa cúc xanh gây tác động trẻ trung và tràn đầy năng lượng đến cảm hứng của người tiếp nhận, như giờ vọng về xa xôi của quá khứ tươi đẹp, như lời kêu cứu giúp của loại đẹp, cái thiện trong cuộc sống đời thường thực đầy nghiệt ngã. Lưu Quang Vũ đã tạo ra những xung hốt nhiên kịch rực rỡ bằng sự nhanh nhạy và khả năng bao quát tháo những mâu thuẫn của đời sống. Đó cũng là lý do vì sao những vở kịch của ông đụng đến ngưỡng bi kịch như Nguồn sáng trong đời, Hồn Trương Ba, da hàng thịt,...
Trong vở kịch này, tạo nên con người không chỉ là là sáng sủa chế, phát minh sáng tạo khoa học mà còn là trí tuệ sáng tạo nghệ thuật khi những robot được kết tinh từ gần như gì tốt đẹp nhất của bé người, hoàn toàn chỉ gồm tình yêu và trung tâm hồn trong sáng và thánh thiện, biết yêu nét đẹp và nghệ thuật. Câu chuyện tạo nên robot của lưu Quang Vũ cũng chính là những trằn trọc của ông về trí tuệ sáng tạo nghệ thuật. Con fan được tạo cho với vẻ rất đẹp nguyên sơ ấy mang mong mơ cháy bỏng vươn tới con bạn tuyệt mỹ. Vân B được tạo thành để thành một họa sĩ chỉ đê mê vẽ, nhưng không đủ, trí tuệ sáng tạo nghệ thuật cần có tự do, tia nắng và tình yêu. Tương tự như họa sĩ Nguyễn Vân, khao khát sáng chế nhưng lại sớm chấp thuận với phần đông lời ca ngợi, tự tiến công mất chủ yếu mình với cuộc sống đời thường tầm thường, phạm nhân túng. Thông qua những cụ thể và biểu tượng nghệ thuật, giữ Quang Vũ đã cho thấy thêm người nghệ sĩ đề nghị ý thức rất rõ ràng về sáng sủa tạo, đào bới những tác phẩm nghệ thuật đích thực chứ chưa hẳn chỉ nhằm mục đích mục đích mưu sinh.
Toàn bộ câu chuyện sáng tạo robot là giấc mơ, là mong muốn của Hoàng khi yêu Liên nhưng mà không đạt được. Vào giấc mơ, phần đông ẩn ức của Hoàng đã có được giải tỏa. Hoàng là 1 kỹ sư tài năng, mê mẩn khoa học, giấc mơ đã thỏa mãn Hoàng ở cả 2 phương diện: sản xuất robot với được một cô Liên vào sáng, tốt đẹp yêu thương Hoàng vày anh là tình nhân Liên độc nhất vô nhị và xứng đáng với Liên hơn. Phiên bản thân Hoàng là người đầy mâu thuẫn: anh nhận biết Liên đang khác Liên của thời thơ dại và nói toàn chuyện tầm thường, thực dụng tuy thế Hoàng lại chẳng thể quên Liên. Giấc mơ sản xuất robot đó là kết quả của sự dồn nén cảm giác đó và để cho Hoàng dìm rõ hơn hầu hết khiếm khuyết của phiên bản thân và những người dân xung quanh. Cuộc đối thoại giữa Vân và Liên B, thân Liên cùng Vân B cũng rất có thể được ngầm hiểu chính là sự phân thân của mỗi nhỏ người, phần người thực đời thường với phần tốt đẹp tuyệt vời nhất trong mỗi người. Vân B và Liên B cũng là phần đông con người lý tưởng mà lại loài người hướng tới,g là phần tốt đẹp bị quên lãng trong cuộc sống sẽ luôn nhắc gọi, đối thoại với phần trằn tục của mỗi bọn chúng ta. Thiết yếu cái phần xuất sắc đẹp ấy đã thức tỉnh Liên, Vân với cả Hoàng nữa. Trường đoản cú motif tạo ra con fan của lưu Quang Vũ cũng hoàn toàn có thể thấy mỗi người đều đề nghị vươn tới phần cao tay đẹp đẽ, tuy nhiên cũng vẫn có cả một con tín đồ thực nai lưng tục đời thường, đó mới là nhỏ người theo đúng nghĩa.
Tái áp dụng motif tạo nên con tín đồ nhưng kịch phiên bản của lưu Quang Vũ không còn mất đi tính thời sự do sự gắn kết với thời đại. Cũng giống như vở kịch R.U.R từ thời điểm cách đó gần một cầm cố kỷ đã nhận được thấy con người với trí tuệ tốt vời đã tạo ra những cách tiến vượt trội trong sự cách tân và phát triển khoa học kỹ thuật cùng những sáng tạo vĩ đại để giao hàng chính mình. Tuy thế sự vị kỷ, tham lam với tha hóa của bé người cũng trở nên khiến mang lại nó bị bài trừ bởi chính những phát minh ấy. Chỉ gồm tình yêu, lòng cao thượng, và cái đẹp mới cứu giúp rỗi vắt giới. Đó cũng là triết lý cơ mà Lưu quang quẻ Vũ gởi gắm vào vở kịch Hoa cúc xanh trên váy đầm lầy.
Biểu tượng hoa cúc xanh
Từ tên của vở kịch đến hình ảnh hoa cúc xanh trong váy đầm lầy xuyên thấu tác phẩm đã tạo ra một biểu tượng nổi bật: hoa cúc xanh. Trong cảnh đầu, khi Hoàng đợi gặp Liên nhằm ngỏ lời, anh đang nhắc ghi nhớ cô về tuổi thơ êm đềm có hoa cúc xanh của họ, hồi kia anh từng hẹn sau này lớn lên đã cưới cô làm vợ. Hoa cúc xanh đính thêm với quê hương, với tình bạn trong sáng, và hầu như giấc mơ tuổi thơ. Nhân đồ dùng Liên B được Hoàng “tạo ra bằng cái phần đẹp tươi nhất của con người: tuổi thơ, cùng tình yêu, quá khứ và ước mơ”, bởi vì vậy khi Hoàng hỏi Liên B: “em nhớ tuổi thơ của em chứ” thì cô trả lời: “Sao lại nhớ? Em luôn luôn sống vào tuổi thơ của em đây… hồ hết bông cúc xanh, em, anh…”. Hoa cúc xanh là bây giờ của Liên B và bao gồm sự đồng hóa Liên B – tuổi thơ hoa cúc xanh.
Xem thêm: Top 15 Những Đôi Jordan Đẹp Nhất Năm 2022, Top Những Đôi Jordan Đáng Mua Nhất Năm 2022
Hoa cúc vốn là hình ảnh xuất hiện khá nhiều trong thơ của Xuân Quỳnh cùng Lưu quang quẻ Vũ, cả hai đơn vị thơ hình như có sự cảm thông sâu sắc lớn với loại hoa nhỏ bé đơn giản này. Thơ lưu giữ Quang Vũ đầy mọi cung bậc cảm xúc với hoa cúc: “Biết ơn em, em từ bỏ miền gió cát/Về cùng với anh bông cúc bé dại hoa vàng” (Và anh tồn tại); “Những cánh đồng hoa cúc mọc rưng rưng/ Chùm nắng kỳ lạ tươi quà trên cỏ dại” (Những tối hoa vàng); “Mai em đi mùa hạ cũng qua rồi/ Tôi sinh sống lại một mình trên phố vắng/ Hoa cúc rối chiều xuân như thế nào tôi đến/ Chẳng chạm mặt em – chỉ màu hoa đá quý rực/ Đêm ni về đốt lửa giữ hồn tôi” (Lá thu). Với Xuân Quỳnh cũng vậy, hoa cúc rubi nở cùng mùa thu, nở thuộc tình yêu thương nồng nàn, âm thầm mà cháy bỏng: “Mùa thu vào hoa cúc/ chỉ với anh với em/ Cùng ngày thu ở lại” (Thơ tình cuối mùa thu); “Bao ngày thu hoa vẫn tiến thưởng như thế/ Chỉ em là đã khác với em thôi (…) nhưng lại màu hoa đâu dễ quên nguôi/ thành phố ngợp ngày nao chiều gió dậy/ gương mặt ấy lời yêu thương thuở ấy/ color hoa vàng vẫn cháy ở trong em” (Hoa cúc). Bao gồm một sự thấu hiểu giữa Xuân Quỳnh cùng Lưu quang quẻ Vũ trong hình ảnh hoa cúc vàng bi tráng da diết với ám hình ảnh khôn nguôi về 1 thời đã qua, khiến con tín đồ ý thức sâu hơn về sự việc chảy trôi của thời gian. Hoa cúc xanh đã từng lộ diện trong thơ của lưu Quang Vũ cùng với nỗi xót xa của tình cảm mất mát: hoa cúc xanh tuổi nhỏ tuổi chết từ bỏ lâu/ những cỗ ván xiểng chất đầy thành phố chật/ những kho bãi rác các thùng xe pháo cũ hỏng/ những đồng đội thơ trẻ đã già nua… (Em – tình yêu trong năm đau xót với hy vọng). Cũng như Xuân Quỳnh, giữ Quang Vũ có nhiều cảm giác với hầu hết loài hoa, thậm chí, hoa hay mang ý nghĩa sâu sắc của sự văng mạng không thể lụi tàn: “Những đồng đội đã chết/ cũng biến thành trở về giống như các bông hoa/ giảm xuân trước, tháng giêng sau lại mọc/ Những bông hoa không bị tiêu diệt bao giờ” (Những hoa lá không chết); “Nhưng nếu bông hoa của tôi đang chết/ Tôi làm sao sống được/ Trước váy lầy mù mịt khói bay/ Cuốn sách tuổi thơ phần đông hình vẽ rợn người…” (Hoa cẩm chướng trong mưa). Mà lại hoa cúc xanh, không giống với cúc vàng với khác với những loài hoa khác, là biểu tượng của tuổi thơ vào trắng cùng khát vọng, mộng cầu buổi nguyên sơ. Hoa cúc xanh làm cho tuổi thơ của mình trở yêu cầu lung linh kỳ diệu vị sắc xanh hãn hữu thấy của loài hoa và do không phải ai ai cũng dễ dàng nhìn thấy hoa cúc, chỉ bè bạn trẻ mới hoàn toàn có thể đi qua cỏ gianh trên đầm lầy mà lại không sợ hãi bị nhún chìm. Hoa cúc xanh cũng mang hình tượng của sức sống khỏe khoắn khi vượt qua giữa đầm lầy, là những gì tinh túy xinh tươi mà con tín đồ phải lội qua bùn lầy mới có thể hái được(<6>). Hoa cúc xanh trong ký ức của những nhân vật rất đẹp diệu kỳ nhưng mà như một ảo ảnh, vừa rất thực mà vừa như mơ. Nhân thứ Liên khi được Hoàng đề cập về loài hoa cúc xanh đã phải thú thật: “Không lưu giữ rõ nhưng mà anh nhắc lại thì lưu giữ hết. Ừ, chẳng chỗ nào mình thấy trang bị cúc xanh như thế”. Liên và Vân dành thời hạn của tuần trăng mật trở về quê kiếm tìm hoa cúc xanh, nhưng mà họ ko vào váy đầm lầy được vì mưa ngập nước, chúng ta tiếc nuối; “Hoa cúc xanh, hiện thời đâu rồi”. Nhị robot Liên B và Vân B khi nhận thấy họ bị Lê Hoàng nhốt đã cùng mọi người trong nhà bỏ trốn để trở về miền quê xưa, và bị nhún nhường trong váy lầy lúc tìm tìm những nhành hoa cúc xanh. Hoa cúc xanh, dù tồn tại trong ký ức của tất cả ba fan nhưng luôn luôn thấp loáng ẩn hiện nay như một giấc mơ, như không có thật khiến bản thân họ cũng trường đoản cú hỏi nó gồm thực giỏi không. Đây cũng chính là tứ thơ trong bài xích Hoa cúc xanhmà Xuân Quỳnh ấp ủ từ năm 1964 tuy nhiên mãi đến lúc vở kịch Hoa cúc xanh trên đầm lầy được Đoàn kịch tp. Hải phòng dàn dựng và màn biểu diễn năm 1987 mới dứt để gửi khuyến mãi Lưu quang quẻ Vũ(<7>). Trong Thư gửi lưu giữ Quang Vũ, Xuân Quỳnh viết: “Em sẽ sửa bài xích thơ Hoa cúc xanh, em chép lại tặng ngay anh ngày sinh nhật. Anh xem tất cả cần sửa thì sửa đến em…”(<8>). Hoa cúc xanh của Xuân Quỳnh là niềm nhớ tiếc nuối tuổi thơ và thắc mắc về sự trường thọ của loài hoa ấy được lặp đi lặp lại nhiều lần trong bài thơ: “Hoa cúc xanh gồm hay là không có/ Trong váy đầm lầy tuổi nhỏ dại của anh xưa/ Một loại sông yên chảy tự xa/ Thung lũng vắng sương cất cánh đầy cửa ngõ sổ/ (…) Hoa cúc xanh gồm hay là ko có/ tháng năm nào ủ ấp thuở thơ ngây/ Có hay là không thung lũng của ngày xưa/ Anh đã ở và em hay tới đó/ (…) Anh đã nghĩ chắc hẳn rằng hoa sẽ có/ Mọc xanh đầy thung lũng của ta xưa”. Trong vở kịch, hoa cúc xanh từ ký ức tuổi thơ đã đi theo cuộc sống nhân vật dụng ở hầu hết khoảnh khắc quan trọng đặc biệt của cuộc đời. Không những là hình tượng của tuổi thơ, hoa cúc xanh còn mang ý nghĩa biểu trưng cho chiếc đẹp, tình yêu và nghệ thuật. Cái đẹp ấy không tồn tại sẵn vào cuộc đời, rất khó kiếm mà lại ở vào tự nhiên, trong cam kết ức tuổi thơ, và để có được, phải thông qua đầm lầy search kiếm bởi tình cảm vô tư, trong trắng chứ không hẳn bằng sự mưu toan, tính toán, cưỡng đoạt. Bởi vì vậy, hoa cúc xanh là cái đẹp vừa thực mà vừa ảo, tuy nhiên đã tồn tại với sẽ mãi mãi sau với phần lớn ai biết trân trọng, tìm kiếm kiếm. Hình tượng hoa cúc xanh – tuổi thơ, hoa cúc xanh – niềm mơ ước trong cả kịch giữ Quang Vũ cùng thơ Xuân Quỳnh đều phải có sự gặp gỡ với hoa cúc xanh trong truyện ngắn cùng tên ở trong phòng văn Karel Čapek(<9>). Biểu tượng hoa cúc xanh khiến cho chất thơ của vở kịch và bài thơ của Xuân Quỳnh như một sự hồi đáp, lời đồng vọng về loài hoa nhưng để tra cứu nó nên vượt qua váy đầm lầy bùn nhão kiếm tìm còn chỉ trẻ nhỏ tuổi - phần đa đứa trẻ hồn nhiên, ngây thơ không xẩy ra vật chất trì níu new tìm được. Hoa cúc xanh là tuổi thơ đẹp tươi đã qua, ko trở lại. Từ hình tượng hoa cúc xanh, lưu lại Quang Vũ cũng chú ý thấy quan hệ nghệ sĩ và sáng tạo: sáng sủa tạo cần có tự bởi như thay đổi khí trời. Robot Vân B bao gồm màu, bút, giấy vẽ tuy nhiên chỉ lúc được từ bỏ do, có ánh sáng, với có khuôn mặt thánh thiện của Liên new thắp lên phần đông ước vọng vẽ được mọi tác phẩm nghệ thuật. Còn con fan lý tưởng, như lời Liên B nói với Hoàng, “phải cao thượng, nhiều chủng loại hoàn hảo như những nhà thơ vẫn viết”. “Phải đẹp mắt từ áo quần đến trọng tâm hồn, Sekhov sẽ nói như vậy”. Chính vì vậy, Hoa cúc xanh trên váy lầy là trong số những vở kịch đậm màu thơ và giàu mức độ gợi tuyệt nhất của lưu giữ Quang Vũ. Không chỉ có tính “liên văn bản” với thơ Xuân Quỳnh, với thành quả của Karel Čapek, vở kịch còn cho biết thêm những liên kết với hầu hết sáng tác của chủ yếu Lưu quang Vũ ở những thể nhiều loại khác nhau.Truyện ngắn với thơ lưu Quang Vũ đều phải sở hữu những trăn trở về việc tồn tại, tình yêu, hạnh phúc, và trí tuệ sáng tạo nghệ thuật. Mặc dù ở thể một số loại nào (thơ, kịch, tốt truyện ngắn) lưu lại Quang Vũ cũng không ngừng phản tư như một sự từ ý thức của tín đồ nghệ sĩ có tầm vóc tư tưởng lớn.